Fokus Legal Success

Page 1

DIT

DOSSIER

WORDT

GEPUBLICEERD

DOOR

SMART

LEGAL SUCCESS ALERT OP HET JURIDISCH SPEELVELD

MEDIA

SEPTEMBER 2015

EN

VA LT

NIET

ONDER

Dominique Matthys De advocatuur en de bedrijfswereld

DE

VERANTWOORDELIJKHEID

VA N

Esther Van Zimmeren De dynamiek van intellectueel eigendomsrecht

DE

REDACTIE

VA N

KNACK

Gerechtsdeurwaarder Bruggenbouwer van Justitie

Overnames Overdracht of verkoop

Digitaal

De papierberg heeft afgedaan

Gezocht

Bedrijfsjurist m/v

MARLEEN VANDENDRIESSCHE ‘Een bedrijf dat zijn juridische zaken op orde heeft, is meer waard dan een gewoon bedrijf.’

Lees meer online op fokuslegalsuccess.be

PR

EMIUM

PA R T N E R


2 Editorial Dominique Matthys

De advocatuur en de bedrijfswereld Het advocatenberoep is geen monolithisch gegeven. De advocaat speelt in op maatschappelijke noden omdat hij een cruciale en unieke rol vervult als verdediger van de rechten van ieder rechtssubject, fysieke persoon of rechtspersoon, en dat zal zo blijven.

D

e noden van burger en bedrijf evolueren razendsnel en de toenemende juridische spelregels van de samenleving zetten rechtzoekenden steeds meer onder druk. De klassieke rol van de advocaat – die adviseert, onderhandelt, bijstaat en zowel in als buiten de rechtbank vertegenwoordigt – is daarin een belangrijke schakel. De advocaat biedt van oudsher hulp aan bij vragen en problemen over tewerkstelling, huisvesting, familiale verplichtingen, mobiliteit, omgang met het milieu en zoveel meer. Hoezeer de werkprocessen, communicatiemiddelen en geschillenoplossingen ook veranderen, dat zal steeds zo blijven. Ook de bedrijfs- en zakenwereld ervaart diezelfde druk. Zij wordt geconfronteerd met complexere vragen

rond bedrijfsvoering en strategie. De supranationale, nationale en regionale wet- en regelgeving neemt stilaan duizelingwekkende proporties aan. Dagelijks spuien wet- en decreetgevers tig bladzijden tekst over economisch, financieel, sociale zekerheids- en arbeidsrecht, ondernemingsrecht, mededingingsrecht en noem maar op. Je zou van minder een punthoofd krijgen.

Veel leesplezier Ruben Brinkman, Project Manager

een bedrijf op zich even waardevol als - naar Angelsaksisch model - breed vertakte advocatenkantoren. Die laatste beantwoorden wel het minst aan onze traditionele visie op de oude beproefde advocatuur. Zo riep de Legal Services Act van 2007 in het Verenigd Koninkrijk Alternative Business Structures in het leven, waardoor multidisciplinaire samenwerking en inbreng van extern kapitaal mogelijk gemaakt werden.

De advocaat moet daarbij optreden als intellectueel en contractueel onafhankelijk denkend, adviserend en handelend deskundige, gebonden door een deontologie die hem onderwerpt aan het strengste beroepsgeheim, de vertrouwelijkheid van briefwisseling en het verbod op de verdediging van strijdige belangen. Samen met de bedrijfsjurist kan hij een complementaire bijdrage leveren tot de geschillenanalyse en -oplossing. En vaak kan een advocaat terugvallen op zijn ervaring en de ondernemer bijstaan.

De Vlaamse advocatuur moet met die evoluties leren omgaan en moet de juiste vragen durven te stellen. We moeten duidelijke keuzes maken, waarbij alleen het antwoord op de vraag naar de kerntaken van het advocatenberoep aan de orde is. De verdediging van de kernwaarden zal het verschil maken. Advocaten zijn vertrouwenspersonen, en als zij inbreuken doen op hun fundamentele verplichtingen, worden ze tuchtrechtelijk gesanctioneerd, eventueel zelfs geschrapt uit het beroep.

Dé ondernemingsadvocaat bestaat echter niet en ook zakenkantoren vertonen de meest uiteenlopende verschijningsvormen. Nichekantoren, met diepgaande specialisaties, zijn voor

De advocatuur moet blijven inzetten op die kernwaarden en op een grondigere kwaliteitsbewaking, zowel ethisch als juridisch-technisch en organisatorisch. Dat zal het verschil blijven maken. ■

PREMIUM PARTNER:

De advocatuur moet blijven inzetten op de kernwaarden en op een grondigere kwaliteitsbewaking

COLOFON

 FOKUSLEGALSUCCESS.BE Project Manager: Ruben Brinkman ruben.brinkman@smartmediaagency.be Productieleider: Ellen D’hondt Hoofdredactie: Elke Ramsdonck, redactie@smartmediaagency.be Tekst: Frederic Petitjean, Rafael Porto Carrero Coverbeeld: Nico Van Dam Vormgeving: Baïdy Ly Drukkerij: Roularta Smart Media Publishing Belgium BVBA Leysstraat 27, 2000 Antwerpen, Tel +32 3 289 19 40, meerinfo@smartmediaagency.be www.smartmediapublishing.com

DIT IS SMART MEDIA

Dominique Matthys voorzitter Orde van Vlaamse Balies

Smart Media is een topspeler op het gebied van content marketing en native advertising. Onze campagnes worden zowel digitaal als in belanghebbende kranten verspreid. Onze basisgedachte is een sterke focus op het onderwerp. Door creatieve media-oplossingen helpen we u uw merk versterken en creëren we waarde voor uw doelgroep. Door kwalitatief hoge content zorgen wij ervoor dat uw klanten, onze lezers, actie ondernemen.

COTTYN is een internationaal advocatenkantoor dat juridische diensten verleent aan zowel particulieren als ondernemingen. COTTYN heeft een flexibele en jonge structuur met gespecialiseerde teams en vakgroepen die ruime expertise hebben in talrijke rechtstakken of disciplines. COTTYN levert haar cliënteel kwalitatief en gespecialiseerd maatwerk binnen een kort tijdsbestek aan competitieve tarieven

LEES MEER OVER 04 De papierberg heeft afgedaan

10 Een berekend gokje wagen

05 Overdracht of verkoop

12 Gezocht: Bedrijfjurist m/v

06 Bruggenbouwers van Justitie

13 Bescherm je idee

08 Profielinterview: Marleen Vandendriessche

14 Dynamiek van intellectueel eigendomsrecht

Juridische vertaling nodig?

ElaN Languages zorgt ervoor, inclusief de kleine lettertjes

Al 25 jaar levert ElaN Languages professionele vertalingen van juridische documenten. Vertrouw op de expertise van onze vertalers. Elke juridische tekst zetten ze feilloos om in een taal naar keuze. Nauwgezet en met kennis van uw jargon. Een offerte op maat? Neem snel contact op.

customerservice@elanlanguages.com - 011 49 04 68

www.elanlanguages.com

04

10

13


AADDVVEERRTO TORRIIAALL

« Ik heb er altijd van gedroomd om vliegtuigjes te leren maken. Dankzij de nieuwe versie van Strada lex heb ik daar eindelijk de tijd voor. »

Advodata 10, als ervaring en innovatie hand in hand gaan 26 jaar geleden was Advodata de pionier voor Advocatensoftware op de Belgische markt. Ondernemer Piet Detailleur wil deze pioniersrol terug in de verf zetten met de gloednieuwe versie 10. Samen met zijn team Belgische ingenieurs werd het onderste uit de kan gehaald qua technologie om van deze versie de grootste evolutie te maken sinds het ontstaan van het bedrijf. Voor de ontwikkeling van Advodata 10 werd zeer nauw samengewerkt met het cliënteel, maar ook met partners zoals de Orde van Vlaamse Balies. Zo zal Advodata dynamisch connecteren met alle huidige en toekomstige online services van de OVB.

NIEUWE VERSIE

Advodata beseft dat er iets beweegt in het juridisch landschap. Hierbij zullen zij niet aan de zijlijn staan. “Onze software moet veel verder gaan dan enkel het bijhouden van dossiers en boekhouding. Wij zien onze software als een intelligente, digitale assistent voor het advocatenkantoor. Deze faciliteert niet enkel de dagelijkse werking van het kantoor. Het bevordert ook de communicatie met de cliënt, het OVB en hopelijk binnenkort ook de rechtbanken. Als partner van de Orde van Vlaamse Balies stellen wij onze ervaring graag ten dienste om dit te bespoedigen.”, aldus Piet Detailleur.

Nog eenvoudiger, sneller en vollediger Verkrijg overal en op elk gewenst moment toegang tot de juridische informatie die nuttig is in uw beroep dankzij de nieuwe versie van de Strada lex-databank, die nu nog performanter is.

Eenieder wordt geacht Strada lex te kennen Ontdek alle nieuwigheden van Strada lex op www.stradalex.com. Voor een antwoord op uw vragen, een voorstelling op maat of een gratis opleiding, neem contact op met het Strada lex-team: 0800 39 067 of info@stradalex.com.

advodata.be | Processiestraat 2, 8790 Waregem

ADVERTORIAL

Ligé werd op korte tijd een van de toonaangevende advocatenkantoren in Antwerpen. Deze positie dankt het aan het persoonlijk engagement ten opzichte van zijn klanten. Het kantoor onderscheidt zich door de combinatie van:

Een persoonlijk engagement Ligé is een onafhankelijk advocatenkantoor met een bijzondere expertise in het vennootschapsrecht, vastgoedrecht en algemeen handelsrecht.

Kwaliteit Het fundament van dit kantoor, waarbij zestien toegewijde en gepassioneerde advocaten elke dag aan haar solide reputatie bouwen. Als referentie voor haar hoge kwaliteit kan Ligé verwijzen naar de talrijke transacties die het met succes begeleidde voor zowel KMO’s als beursgenoteerde bedrijven.

Academisch Tom Toremans

curator, vastgoed en vennootschapsgeschillen

Philippe Termote

curator, handels- en insolventierecht

Steven Thiré

vennootschapsgeschillen, M&A en banking & finance

Anneleen Vander Elstraeten

ICT, start-ups, private equity en M&A

De advocaten van Ligé hebben een sterke academische achtergrond en delen hun kennis via publicaties in gespecialiseerde vakliteratuur en via universitaire colleges.

Snel Ligé is zo georganiseerd dat klanten binnen strikte tijdslimieten geholpen kunnen worden. Bij Ligé staat de klant centraal, zodat die te allen tijde op het Ligé team beroep kan doen.

Cockerillkaai 18, 2000 Antwerpen, T + 32 3 226 80 80, info@lige.be

www.lige.be

Vindingrijk Ligé maakt het verschil door ook oplossingen te vinden die niet steeds voor de hand liggen. Elke vennoot leerde de finesses in een gerenommeerd kantoor. Klanten mogen dan ook rekenen op een duidelijk, correct en vindingrijk advies.

Ondernemersgericht Maar als ondernemend kantoor met een langetermijnvisie, adviseert Ligé zijn klanten ook zonder de zakelijke realiteit uit het oog te verliezen. In overleg met de klant werkt Ligé de beste, economisch verantwoorde strategie uit.

Transparant Klanten krijgen maandelijks een gedetailleerd overzicht van de geleverde prestaties, op basis van het ereloon dat steeds vooraf afgesproken werd. De facturen van Ligé zijn steeds transparant en in lijn met de afspraken.


4 Toekomst Digitaal

De papierberg heeft afgedaan ICT en Justitie, het was jarenlang geen evident huwelijk. Met een nieuwe strategie rond digitalisering wil de overheid de rechtspraak eindelijk de 21ste eeuw inloodsen. “Cliënten en burgers eisen gewoon een vlottere toegang tot hun dossier.” TEKST FREDERIC PETITJEAN

Advocaten, die met papieren stukken van Wilrijk naar Gent moeten rijden om ze daar op de rechtbank neer te leggen en te laten afstempelen, enkel en alleen omdat ze niet kunnen gemaild worden. Het is maar een voorbeeld van de kafkaiaanse situaties waarmee advocaten soms geconfronteerd worden omdat Justitie zwaar achterloopt op de digitalisering. De advocaat in kwestie is Niels Bombaert van Ardent Advocaten. “We losten dat dan op door die stukken naar een bevriend Gents kantoor te e-mailen, zodat zij de boel konden uitprinten en die stempel konden gaan halen.” Het probleem is dat er nog heel veel juridische stukken zijn waarop stempels en handtekeningen moeten komen en die enkel op papier en in originele vorm mogen voorgelegd worden. Onder meer de originele exemplaren van vonnissen, zogenaamde ‘expedities’, bestemd voor invordering door deurwaarders.

En ook conclusies van advocaten mochten tot voor kort enkel schriftelijk neergelegd worden. “We zijn dus verplicht om die met de post op te sturen”, zegt Bombaerts. “Het gevolg daarvan is dat de meeste advocatenkantoren dossiers zowel digitaal opstellen, voor het interne dossier en voor de communicatie met de cliënt, als op papier, voor de stukken die naar buiten moeten gaan.”

Hof in Antwerpen speelt daar een voortrekkersrol in”, aldus Bombaerts. “Zij laten het bijvoorbeeld al een tijdje toe om conclusies digitaal neer te leggen en ze hebben ook een intranet waarmee bewijzen digitaal geüpload kunnen worden.”

De reden voor dit alles laat zich niet zo moeilijk raden. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland of de VS staat de digitalisering van Justitie in ons land nog maar in de kinderschoenen. De overheid heeft in het verleden al wel enkele grote digitaliseringsprojecten opgezet, maar die zijn bijna allemaal afgelopen met een (dure) sisser. Gebrekkige software, slecht op elkaar afgestemde systemen, een omslachtig gebruik en een trage invoering waren daar debet aan. Nu begint er stilaan een nieuwe wind te waaien. “Het

De e-box levert een besparing aan portkosten op van tien miljoen euro

Ook minister van Justitie Koen Geens heeft een strategisch plan klaar om de hoven en rechtbanken in ons land

minister Koen Geens

snel verder te informatiseren. Een van de speerpunten is de introductie

van een zogenaamde e-box. “Je kunt die vergelijken met postbussen in een postkantoor”, zegt de minister. “Aan elke instantie of persoon, zoals griffies, advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders wordt een e-box gegeven die op een gezamenlijke server geïnstalleerd wordt. De introductie kan binnen het jaar gerealiseerd worden en levert ruim tien miljoen euro besparing in portkosten op, op een huidig budget van 22 miljoen euro.” Op die manier zal ook de werklast op de rechtbanken flink verminderen. Alle behandeling van papieren briefwisseling valt immers weg. De griffie stuurt het document via de e-box naar de bestemmeling en moet dus niet meer printen, scannen of posten. Een tweede groot digitaliseringsproject gaat zich afspelen op de rechtbanken van koophandel. “Het loket voor het neerleggen en raadplegen van vennootschapsdossiers wordt

volledig digitaal”, zegt Geens. “Met de nieuwe aanpak zouden we binnen een periode van twee jaar de werklast kunnen verminderen en de achterstand wegwerken.” Dat precies voor de rechtbanken van koophandel wordt gekozen, is geen toeval. “De rechtbank van koophandel heeft een beheersbaar volume om een dergelijk nieuw project te kunnen introduceren”, aldus de minister. “Bovendien is de veranderingsbereidheid bij de griffies daar zeer groot.” Ook Bombaerts verwacht veel van de initiatieven van de overheid. De cliënten en de burgers eisen het gewoon. “Een burger die voor een scheiding staat of een bedrijf dat via de rechtbank onbetaalde facturen wil invorderen, wil de status van zijn dossier kennen, zelf nakijken wanneer zijn zaak voorkomt en uitspraken digitaal ontvangen. Dat zal binnenkort hopelijk realiteit worden.”

ADVERTORIAL

MERAK : uw verleden op een moderne manier beheerd Voor veel bedrijven is het in stand houden van een eigen archief een complexe en tijdrovende oefening. Merak kan die zorg uit handen nemen en uw archief in uiterste veiligheid en met de grootste kostenefficiëntie beheren. Ook als het gaat om een digitaal archief. Data die alleen maar groeit, die nauwelijks beveiligd is tegen derden, brand of wateroverlast en die ook nog eens handenvol geld kost is vaak een kluwen. Het is dan ook begrijpelijk dat bedrijven steeds vaker een partner zoeken om deze materie uit te besteden. “Veilig, discreet en kost-economisch, dat zijn de voordelen die wij bieden”, zegt CEO Henrik Rooms. “Niet enkel decentraliseren we archieven over verschillende rekken en archiefcentra, zodat het vrijwel onmogelijk

is voor onbevoegden om data terug te vinden zonder toegang tot onze computerbestanden. Bovendien zijn alle dozen anoniem opgenomen en enkel de klant zelf kent de inventaris van zijn archiefdozen. En natuurlijk zijn ook vochtigheid en temperatuur perfect afgeregeld.” “Doordat bedrijven enkel betalen voor de vierkante centimeters die ze daadwerkelijk gebruiken, kunnen ze tot de hel­ besparen ten opzichte van een archief in eigen beheer”, rekent dhr Rooms ons voor.

up en running te houden. Onze e-bunker bijvoorbeeld is beschermd tegen elektromagnetische straling, brand, diefstal en wateroverlast. Naast het beheer van fysiek en digitaal archief zorgt Merak ook voor de bescherming van computerbackups op tapes of schijven. In samenspraak met de klant stelt Merak uitwisselingschema’s op voor back-ups in rotatie naar frequentie en behoe­e van de klant.

Naast het bewaren van fysieke documenten, kan men deze ook door Merak laten digitaliseren. In samenspraak kan het een volledig archief gescand worden of enkel een specifiek gedeelte volgens behoe­e.

“De gearchiveerde data van welke vorm ook (fysiek, digitaal online of op schijf/tape), blijven uiteraard steeds raadpleegbaar 24u/7” legt Rooms uit.

Ook digitale data wordt met dezelfde zorg omringd. “Niet enkel worden er verregaande maatregelen genomen om onze e-cloud optimaal te beschermen en

Voor de wettelijke bewaartermijnen van zowel digitaal als fysiek archief verwijzen we graag naar dat hoofdstuk op onze website.

www.merak.be | info@merak.be | 015/28.40.60


Overnames Trend 5

Overdracht of verkoop

3 vragen aan...

De economie staat er eindelijk wat beter voor. Het aantal overnames is het voorbije jaar gestegen. Maar een overname gaat niet altijd van 1,2,3. “Een koopplicht met fiscale of juridische risico’s kan voor financiers een breekpunt zijn.” TEKST RAFAEL PORTO CARRERO

Pensioen. Als ondernemer klinkt het je misschien als begrafenismuziek in de oren, maar je hebt het verdiend. Tijd voor iets anders nu. Misschien zie je je droom in vervulling gaan en zal één van de kinderen in je voetstappen treden en het familiebedrijf overnemen. Of ga je je onderneming toch verkopen? “Bij familiebedrijven hangt een mogelijke overname er vaak van af of de kinderen voldoende groeimogelijkheden zien”, zegt Jos Thys, manager Competence Center Familiebedrijven van Antwerp Management School. Inspelen op marktniches of nieuwe markten aanboren zijn maar enkele van de vele opties. Zien ze geen potentieel, dan is een verkoop meer dan welkom. “En natuurlijk, als er helemaal geen familiale opvolging is, dan is een verkoop of overname door derden bijna de enige optie”, zegt Thys. Eens je beslist om te verkopen, werpt zich de vraag op aan wie en onder welke voorwaarden. Voor Thys is het beslissende criterium voor een geslaagde overname door buitenstaanders of er een fit is om echt samen te werken. “Een overname gaat om veel meer dan enkel de verkoop van gebouwen, materiaal en machines”, vindt Thys. In de Belgische kmo-markt is het namelijk niet evident voor ex-eigenaars om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. Vooral bij de overname van familiebedrijven kan dit doorslaggevend zijn. “De prijs is hier vaak niet het pijnpunt”,

verduidelijkt hij. “Maar de filosofie en de manier van werken moeten overeenkomen.” En eens je besluit om een overname te doen, moet je ook wettelijk in orde zijn. Waar moet je dan op letten? Jurist Francis van der Haert van Deloitte noemt als eerste de structuur van de verkoop: “Een overnemer moet op voorhand goed in kaart brengen hoe de overname zal worden gestructureerd. Fiscale knelpunten moeten tijdig

ter sprake gebracht worden. Een koopplicht met fiscale of juridische risico’s kan voor financiers een breekpunt zijn”, waarschuwt hij. Daarnaast mag de overnemer er niet op vertrouwen dat de verkoper alle informatie verstrekt. “De verkoper heeft geen algemene informatieverplichting”, verduidelijkt van der Haert. “Boodschap is dus om als verkoper tijdig de nodige vragen te stellen.” En last but not least zijn er de prijsstructuur en

Er is geen geschreven contract nodig om een bindende overeenkomst te hebben Francis van der Haert

betalingsmodaliteiten. Je kunt de risico’s beperken door een deel van de prijs afhankelijk te maken van toekomstige resultaten, een zogenaamde earn-out. Je kunt met een vendor loan werken, waarbij de betaling van een deel van de prijs wordt uitgesteld. De verkoper ontvangt hiervoor een jaarlijkse interest. Van der Haert: “Financiers zien dit graag. Het geeft blijk van vertrouwen in de toekomst.” Maar we zouden natuurlijk niet in België zijn, moest de wetgeving zelf niet voor een 'aantal plezierigheden' zorgen. “Er is geen geschreven contract nodig om een bindende overeenkomst te hebben”, aldus van der Haert. "Een akkoord over de prijs en de aandelen is in principe voldoende om een bedrijf over te nemen. Partijen kunnen daarom vlugger gebonden zijn dan ze soms beseffen. “Het is aan de juridische begeleiders om ervoor te zorgen dat dit pas gebeurt als er ook over alle randvoorwaarden overeenstemming bestaat”, maant de expert. Gelukkig voorziet de Belgische wetgeving wel in een aantal beschermingsmechanismen voor de koper. Die beperken zich echter tot de aandelen zelf en strekken zich niet uit tot de bezittingen van de onderliggende vennootschap. “De overnemer moet zich indekken tegen lijken die later uit de kast vallen. En concurrentie van de verkoper door een niet-concurrentiebeding in de verkoopovereenkomst moet je zeker uitsluiten.”

Bavo Van den Heuvel CRANIUM BVBA, mede-eigenaar Data Protection Institute Er worden steeds meer data verzameld door bedrijven en overheden. Is het moeilijk om aan de Belgische wetgeving te voldoen? “Met wat creativiteit en oog voor data-minimisation (enkel noodzakelijke gegevens bijhouden, zodat aan het proportionaliteitsprincipe voldaan wordt, red.) kan dit. Hou voldoende metadata bij: bron van dataset, initieel doeleinde van verzameling, (nieuw) doeleinde voor verwerking… Ook de rechtmatigheid van deze data en van de (nieuwe) doeleinden moeten bekeken worden.” Welke juridische consequenties brengt dat met zich mee? “Omdat – vooral voor persoonsgegevens – de purpose limitation speelt, moet het nieuwe doeleinde, gebaseerd op data met andere doeleinden, te verantwoorden zijn. Dat kan door toestemming van alle betrokkenen. Dat is vaak zeer moeilijk post factum te verkrijgen voor reeds verzamelde data, maar eenvoudiger bij nieuwe data. Of via één van de andere vijf redenen uit artikel vijf van de privacywet.” Zijn burgers en ook jongeren zich voldoende bewust van privacy? “Meer dan je zou denken. Ze zijn met het internet opgegroeid. Ik raad aan om rond je ‘online hygiëne’ te werken. Zoek jezelf op en laat foute informatie rechtzetten aan de bron. Bij websites kan dat, maar bij sociale netwerken is het moeilijker, dus post bewust.”

ADVERTORIAL

IMEurope: expert in beperken van betaalrisico’s IMEurope helpt bedrijven en non-profit organisaties om betaalrisico’s tot een minimum te beperken. Wij bieden maatwerkoplossingen met het behoud van het DNA van onze klanten.

KWALITEIT IS HET UITSLUITEN VAN RISICO’S

Het DNA behouden en toch de risico’s beperken, dat is de sleutel tot ons succes. Oplossingen bieden die dichtbij de organisatie staan waarvoor zij bedacht zijn. Dichtbij de mensen die zij ondersteunen. Dat

zijn oplossingen die ook voor de klanten van deze organisaties als thuis aanvoelen. Allemaal factoren die heel belangrijk zijn in het gegund krijgen van een tijdige betaling. Heldere afspraken vormen de basis van de samenwerking met onze klanten. Dit zorgt voor transparantie, duidelijkheid en begrip. Zo zijn wij in staat aan de verwachtingen te voldoen. Diverse certificaten waaronder ISO 9001:2008 waarborgen de kwaliteit

van onze dienstverlening. Ons motto is niet voor niets: ‘Kwaliteit is het uitsluiten van risico’s’. Ook technologie maakt een belangrijk deel uit van onze werkwijze en ons succes. Zonder deze technische ondersteuning, in eigen beheer, is het bieden van maatwerkoplossingen niet mogelijk of voor velen niet betaalbaar. Digitalisering, SEPA, steeds veranderende (internationale) regelgeving.

IMEurope | België / Brussel Square De Meeus 37 - 4th floor, 1000 BRUSSEL, België T. +32 2 791 77 22 | F. +32 2 791 79 00 | Ondernemingsnr. 0538.757.992 E-mail: info@imeurope.com | www.imeurope.com

Er komt tegenwoordig veel kijken bij ons vakgebied. In het Order To Cash process ondersteunen wij op elk gewenst vlak, of het nu gaat om de uitvoering en afhandeling van automatische SEPA-incasso’s, om een training van uw medewerkers of om het behandelen van minnelijke en juridische invorderingen. Dit alles is uiteindelijk gericht op dat ene doel: het tot een minimum beperken van het risico op wanbetaling.


6 Focus Gerechtsdeurwaarder

Als er al 20 beslagen zijn, heeft het geen zin 2.000 euro per maand te eisen Caroline De Mey

Bruggenbouwers van Justitie De gerechtsdeurwaarder. Veel mensen hebben er liever niets mee te maken, maar wat nu precies zijn taak is of waar hij zich mee bezighoudt, weten ze niet. “Een gerechtsdeurwaarder brengt geen miserie, hij lost ze op.” TEKST FREDERIC PETITJEAN

De term en functie ‘deurwaarder’ bestaat al vanaf de twaalfde eeuw. Toen betekende het letterlijk en figuurlijk ‘de bewaarder van de deur’ van de Hofraad. Ondanks die eeuwenlange geschiedenis is het beroep nog te vaak een nobele onbekende, zelfs voor sommige juridische professionals. Het grote publiek kent de gerechtsdeurwaarder vooral als de man of vrouw die toezicht houdt op het correcte verloop van loterijen en wedstrijden, denk maar aan de legendarische meester Van Backlé, maar dat is slechts een fractie van zijn takenpakket. De taak van de gerechtsdeurwaarder bestrijkt twee grote terreinen. Gerechtsdeurwaarder Anne Van den Berghe uit Elsene legt uit: “Vooreerst ziet hij als onafhankelijke figuur toe op het uitvoeren van de arresten, vonnissen en beslissingen van de rechtbanken, hoven en administratieve overheden. Hij is wettelijk verplicht om daar aan mee te werken en is dus een van de hoofdrolspelers van het gerechtelijk apparaat.”

Een tweede taak is buitengerechtelijk. “We worden regelmatig opgeroepen om materiële vaststellingen te doen, zoals waterschade, wachtrijen bij scholen, de toestand van bouwwerven of de inhoud van internetsites”, vult kandidaat-gerechtsdeurwaarder Caroline De Mey aan, tevens adjunct-secretaris van de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders. “Later kunnen die in een eventuele gerechtelijke procedure worden gebruikt.” Nog zo’n taak is het minnelijk invorderen van schuldvorderingen, nog voor er een gerechtelijke procedure wordt opgestart. De gerechtsdeurwaarders spelen zo steeds vaker een sleutelrol in incassoprocedures. Bedrijven die hun geld niet krijgen van klanten, zullen eerst een beroep doen op hen. Zo komen ze in het vaarwater van incassobureaus terecht. Al zijn er verschillen. "In tegenstelling tot incassobureaus zijn wij gebonden aan deontologische

regels en verplicht gebruik te maken van een derdenrekening", legt Van den Berghe uit. Als specialist van het uitvoeringsrecht kunnen ze wel evalueren of gerechtelijke vervolging

In tegenstelling tot incassobureaus zijn wij gebonden aan deontologische regels Anne Van den Berghe

nuttig is en om die te begeleiden. “Op dit ogenblik verlenen wij onze medewerking aan het wetsontwerp over de invordering van onbetwiste schuldvorderingen. Die zal bedrijven toelaten sneller te reageren bij betalingsachterstand."

Misschien mag de gerechtsdeurwaarder naar de buitenwereld toe dan nog altijd weinig bekend zijn, het beroep onderging de laatste jaren een fikse transformatie. Opleidingen en bijscholingen werden verplicht, de kandidaat-gerechtsdeurwaarders kregen een volwaardig statuut en de tuchtreglementen werden aangescherpt. De Mey: “De wereld evolueert, wij moeten mee. Ook de oprichting van ons kenniscentrum SAM-TES liet een nieuwe wind door onze beroepsgroep waaien. Er is nu veel meer betrokkenheid tussen de leden." Eén constante doorheen alles wat de gerechtsdeurwaarder doet, is het belang van people skills. Van den Berghe: “Wij zijn een soort sociale duizendpoten. Je komt in contact met heel verschillende mensen, in heel verschillende klassen en het gaat over heel verschillende materie.” Toch valt het niet te ontkennen: een gerechtsdeurwaarder brengt de mensen

vaak slecht nieuws. “Wij zijn vaak de eersten die aan mensen moeten uitleggen met welke problemen zij geconfronteerd worden”, reageert Van den Berghe. “Onze opdracht is niet repressief maar brengt net een juridische dynamiek tot stand. We zijn bruggenbouwers tussen schuldeiser en schuldenaar. We brengen geen miserie, we lossen ze op.” Zeker in de stad mag je die sociale component niet onderschatten. De Mey: “Je schrikt soms hoeveel mensen afgezonderd leven, in complete eenzaamheid. Het gevoel om iemand dichter bij een oplossing te brengen of even tijd te nemen om naar zijn problemen te luisteren, dat geeft veel voldoening.” Daardoor kan de gerechtsdeurwaarder de schuldeisers beter informeren. “Als er al twintig beslagen zijn, heeft het geen zin om 2.000 euro per maand te eisen. Dat maken we de schuldeiser duidelijk: er zal betaald worden, maar er is geduld en redelijkheid nodig.”

ADVERTORIAL

Meer efficiëntie in kredietmanagement Klanten telefonisch benaderen om hen bijvoorbeeld aan openstaande facturen of afspraken te herinneren, is dan wel erg efficiënt, het is ook arbeidsintensief en duur. 10ForIT biedt hiervoor een interactief multi-kanaals communicatieplatform: OCTET. Op de meest optimale wijze, met het gebruik van de modernste telecomtechnieken, zorgt deze voor het contact en de communicatie tussen u en uw klant.

10ForIT zorgt ervoor dat succesvol digitaal communiceren leidt tot succesvol factureren en incasseren.

Vindt u het lastig om uw klanten op een doelmatige en kostenefficiënte manier te benaderen? Het OCTET-platform van 10ForIT maakt hier komaf mee. De kunst van incasseren vereist dat u contact legt met uw klant en het betalen zo laagdrempelig mogelijk maakt. Daar ligt precies de kracht van OCTET.

U kunt hiermee op een persoonlijke en interactieve manier met uw klanten communiceren, door middel van een geautomatiseerd telefonisch bericht, SMS en/of e-mail (eventueel met betaallink). Dit gebeurt volledig computergestuurd, met behulp van communicatiescripts die in tone of voice en boodschap zijn afgestemd op het type klant, de hoogte van de vordering en de fase waarin deze zich bevindt. Daarnaast bestaat er ook de mogelijkheid om klanten door te verbinden naar het callcenter. Door de efficiëntere communicatie zorgt OCTET voor het behoud van een goede band met uw klant. Bestaande klanten van 10ForIT hebben enquêtes gehouden om de reacties van hun klanten op deze digitale benadering te meten. De reacties van de klanten waren voor 90% positief. De voordelen zijn legio: u bespaart kosten, de efficiëntie van uw callcentermedewerkers stijgt spectaculair en uw cash flow verbetert. U kunt uw klanten beter bereiken én omgekeerd.

Wenst u een gratis pilot van OCTET te testen? Bel +31-880.016.604 of e-mail: info@10forit.com


ADVERTORIAL

La-On Lawyers: van debiteuren weer klanten maken taalde factuur hen kost, aan koersschommelingen, gemiste beleggingsopbrengsten en administratieve kosten. We zien ook vaak dat ze veel te lang wachten om hulp in te schakelen om de factuur betaald te krijgen. Tot het kalf al verdronken is.”

Elke ondernemer wordt graag betaald voor zijn waren of diensten, dat is maar normaal. Als uw klant niet over de brug komt, is het zaak zo snel mogelijk gespecialiseerde hulp in te roepen. Wij vroegen aan La-On Lawyers uit Antwerpen hoe je dit best aanpakt. De statistieken zijn duidelijk: elk jaar komen talloze bedrijven in de problemen omdat klanten facturen niet of te laat betaalden. De cash flowproblemen stapelen zich op en leiden dikwijls tot een faillissement. Veel bedrijfsleiders besteden ook schokkend weinig aandacht aan een deugdelijk debiteurenbeheer, zegt financieel directeur Marc Sonnaert van het advocatenbureau La-On Lawyers. “Afgezien van de cash flow-problemen, beseffen ze niet wat een onbe-

Dat is in elk geval duidelijk: hoe langer gewacht wordt om in te grijpen, hoe moeilijker het wordt om tot een goed resultaat te komen. Het feit dat een derde partij ingeschakeld wordt, verandert immers meteen de situatie, zegt advocaat Kim Wybo van La-On. “Ondanks de interne opvolgingsprocessen blijven in de realiteit facturen onbetaald. Als advocaat creëren wij een nieuw momentum en kunnen we vanuit een bemiddelende rol een situatie die muurvast zat ontdooien. Zo zijn wij een soort extensie op de sales-politiek. Anderzijds stellen we ook vast dat een kordate aanpak soms de enige uitweg is.”

Wenst u ook hulp bij het aanscherpen van het debiteurenbeheer in uw onderneming? Neem vrijblijvend contact op met La-On Lawyers

Het ultieme doel van al deze inspanningen is het betaalgedrag van uw klant te wijzigen en zorgen dat hij zich correct aan de afspraken houdt. “Daarvoor is een heel open en eerlijke communicatie met de debiteur nodig en moet die relatie zorgvuldig gemanaged worden”, zegt project manager Damien Vanderhasselt van La-On. “We doen dat door persoonlijke gesprekken bovenop de klassieke aanmaning: soms vindt een debiteur bijvoorbeeld dat er een gegronde reden is om niet te betalen, maar is die reden in alle heisa naar de achtergrond verdwenen. Dat zijn zaken die wij terug naar boven kunnen halen. En nadat we een blik in de keuken van een cliënt kregen, kunnen wij ook advies geven om de interne processen te verbeteren.”

www.la-on.eu

op het telefoonnummer 03/4008989 of mail: info@la-on.eu.

ADVERTORIAL

In uw facturen met CollectOnline U wacht al (te) lang op een betaling? Laat wanbetalers geen kans. “Uitstaande rekeningen volg ik op mijn gsm dankzij CollectOnline.” Marie-Rose lacht. Zij is verantwoordelijk voor de snelle inning van duizenden facturen bij een keten van fitnessclubs. “Betaling gemist? Geen probleem hoor”, glimlacht de jongedame. “We gebruiken sinds een jaartje CollectOnline. Ik verstuur automatisch een brief, email of sms’je als geheugensteun naar onze klanten. De meesten betalen dan vrij vlug.” CollectOnline is een online platform dat ten dienste staat van iedere schuldeiser. Vanuit de Cloud beheren en controleren professionele gebruikers, zoals ondernemingen, advocaten, incassokantoren en deurwaarders de opvolging van debiteuren met deze SaaS-software (software-as-a-service). “CollectOnline is een enorm transparante webapplicatie die 24/7 beschikbaar is. Alle betrokken partijen kunnen de status van hun dossiers dus altijd verifiëren en waar nodig bijsturen”, zegt Matthias Gevaert, credit management expert van CollectOnline.

Alles is geautomatiseerd: de verwerking van grote aantallen brieven, het versturen van e-mails, sms’en en de communicatie met alle partijen, te beginnen bij de credit manager tot het incasso- en advocatenkantoor en tenslotte de deurwaarder. Bovendien worden inningscores, invorderingskosten, statistieken, ontvangen derdengelden en rapporteringen in elke fase van het invorderingsproces uiterst transparant beschikbaar gesteld. René zucht. De man beheert de debiteuren van een snel groeiende kmo. Hij moet weer enkele tientallen maningen versturen. “Ik heb wel templates in Word en Excel”, vertelt hij, “maar toch neemt dit veel tijd in beslag.” “Zo’n verhalen als die van René horen we vaker”, vervolgt Gevaert. “Maar ons platform is volledig geautomatiseerd. Je moet zeker niet onderschatten wat voor een tijdsbesparing dat oplevert.” Het verbaast de specialist dat er nog veel kmo’s en openbare instellingen alleen met Excel spreadsheets werken. Voor CollectOnline staat de gebruikservaring centraal. De ervaringen van 50 advocatenkantoren, incassokantoren en deurwaarders, opgedaan tijdens de minnelijke

en gerechtelijke fase van de debiteurenopvolging, zijn in het platform verwerkt. Daardoor wordt CollectOnline dagelijks verbeterd. “Er zijn momenteel 150.000 dossiers ter waarde van 125 miljoen euro actief in behandeling”, meent Thomas De Bruyn, mede-oprichter van het bedrijf. “We hebben 2000 gebruikers waarvan ongeveer 1000 bedrijven.” De Bruyn beklemtoont: “We weten wat het betekent om grote volumes binnen het minnelijke traject te verwerken. Net daarom staan de specialisten van CollectOnline hun klanten bij in de operationele en technische integratie. En dat is niet alles. De partners achter de software hebben samen 20 jaar ervaring in credit management. “CollectOnline treedt voor al haar klanten als strategisch en operationeel consultant op”, verduidelijkt De Bruyn. “We werken graag het volledige traject van de interne, minnelijke en gerechtelijke invordering uit. Alle Emmäus-zorginstellingen bijvoorbeeld zitten nu in één traject. Maar ook een fitnessketen als Basic-Fit of zelfs de parkeerretributiedienst van een provinciehoofdstad hebben we bijgestaan.” Wilt u persoonlijk kennismaken met CollectOnline? Zet alvast 14 oktober in uw agenda: de Credit Expo in Flanders Expo in Gent. Een niet te missen evenement voor alle credit management service professionals.

“CollectOnline is volledig geautomatiseerd. Dit bespaart veel tijd”

collectonline.be


8 Profielinterview Marleen Vandendriessche

'Kennis van de business mag je niet onderschatten' “Bedrijfsjuristen moeten service-gericht zijn”, vindt de 49-jarige Marleen Vandendriessche van Brussels Airport Company. Maar ze moeten volgens haar wel van in het begin betrokken worden.

TEKST RAFAEL PORTO CARRERO

BEELD NICO VAN DAM

D

e goedlachse Marleen Vandendriessche won met haar team de Trends Legal Awards 2015. Volgens de jury heeft ze getoond hoe ‘enkele doordachte ingrepen een bedrijfsjuridische dienst in staat kunnen stellen een onmisbare schakel te worden bij het realiseren van de bedrijfsobjectieven.’ Daarnaast kreeg haar bescheidenheid en de menselijke aanpak van haar team lof toegezwaaid. Wat is voor u een goede bedrijfsjurist? “Een bedrijfsjurst helpt het bedrijf om oplossingen uit te werken die de wet naleven. Als legal counsel denk je dus mee zodat alles op juridisch correcte wijze verloopt. Best worden we van in het begin bij de projecten betrokken, zo kunnen we proactief werken. Dienstverlening aan andere departementen, onze interne klanten, is belangrijk. Dat ligt in lijn met onze bedrijfsstrategie: focus op klantgerichtheid. Onze juristen lopen best ook eens mee op het tarmac. Zo leren ze de luchthaven in de praktijk goed kennen.” Gaat dit altijd zo gemakkelijk? “Soms worden er voorstellen gelanceerd die onmogelijk zijn. Klantgerichtheid is één ding, maar we moeten soms ook ‘nee’ kunnen zeggen. Dan zeg ik tegen mijn team: ‘Probeer alternatieven voor te stellen.’ Onze onafhankelijkheid is zeer belangrijk. Weet je, van kapper tot catering en medische diensten, we hebben alles.

Een luchthaven is een kleine stad. Een bedrijfsjurist bij Brussels Airport wordt geconfronteerd met juridische vragen in al die domeinen. Hier passeert evenveel volk als op Rock Werchter, maar dan wel alle dagen van het jaar. Houd de toiletten maar proper, dat is een hele operationele uitdaging

Juristen moeten voelen dat ze gewaardeerd worden (lacht)! Passagiers eten en drinken en ze kopen van alles… Daarnaast zijn er tal van veiligheidsmaatregelen. Ook de andere operationele processen moeten in orde zijn.” Wat is het strategisch belang van een goede jurist? “Een jurist creëert waarde voor de aandeelhouders. Je draagt bij tot het realiseren van de bedrijfsdoelstellingen op juridisch correcte wijze. Als je je van het juridische weinig aantrekt, draait de wereld ook verder, maar zal het achteraf soms veel kosten. Een bedrijf dat zijn juridische zaken op orde heeft, is meer waard dan een gewoon bedrijf. Vroeger werd er pas in de finale fase een jurist geconsulteerd en moest hij op het einde nog zijn go geven. ‘Zo mag het niet’, hoorde je dan. Nu kan je van in

het begin bijsturen, want je zit mee in het beslissingsproces. Brussels Airport is een heel dynamische omgeving, er verandert voortdurend wat. Je moet het juridisch werk ook op korte tijd kunnen realiseren.” Wat zijn de belangrijkste kwaliteiten van een goede bedrijfsjurist? “Hij of zij moet een goede jurist zijn. Vroeger waren er meer generalisten, nu moeten mensen zich meer specialiseren. Daarnaast beschik je best over algemene managementkwaliteiten. Onze collega’s verwachten dat je met hen meedenkt om binnen een project te kunnen functioneren. Daarnaast heb je best wat leiderschapskwaliteiten zodat collega’s je advies volgen, ook al ben je hun baas niet. Iemand moet georganiseerd en efficiënt kunnen werken. Aan universiteiten wordt te weinig aandacht besteed aan algemene managementkwaliteiten. Dus moet je het wel on-the-job leren. Bij Brussels Airport hebben we trainingsprogramma’s over onder andere efficiëntie en financiewezen. Ook het Instituut voor Bedrijfsjuristen heeft een goed trainingsaanbod.” Nog andere, minder formele competenties? “Kennis van de business mag je niet onderschatten. Die doe je op als je hier komt werken, maar je moet er interesse voor hebben. Dat is passie voor de job. Je moet leergierig zijn. Mensen die hier komen werken, krijgen dikwijls de ‘luchthavenmicrobe’ te pakken. Ons

'Als je je van het juridische weinig aantrekt, draait de wereld ook verder, maar za

ADVERTORIAL

Thierry Lauwers: “Vermijd belastinggeschillen” Thomas’ BVBA wordt geconfronteerd met een onaangekondigde fiscale visitatie, uitgevoerd door ambtenaren van de Bijzondere Belastinginspectie (BBI). Hij is overweldigd en verleent de ambtenaren toegang tot de bedrijfslokalen. De ambtenaren beginnen prompt de bedrijfslokalen te doorzoeken, inclusief de computers. Er worden door de ambtenaren ook meteen kopieën genomen. Thomas belt bezorgd naar een specialist: Meester Thierry Lauwers van Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten. Had hij dit maar eerder gedaan! Dan was deze visitatie nooit gebeurd.

Deze fiscale experts werken enkel met specialisten. “Onze zeven medewerkers zijn elk gespecialiseerd in een specifiek domein van het fiscaal recht, inclusief vermogensplanning”, zegt Thierry Lauwers, oprichter en vennoot van Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten. “Zo kunnen we een persoonlijke en gerichte aanpak garanderen.”

De fiscale wetgeving is een kluwen van regels, achterpoortjes en termen. Daarom moet dit met kennis van zaken benaderd worden. “We zijn één van de weinige advocatenkantoren die zich uitsluitend richten op fiscaal recht”, weet Thierry Lauwers, oprichter en vennoot van Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten. Het is bovendien het enige fiscaal advocatenkantoor in België dat in de drie gewesten vertegenwoordigd is: in Gent (Sint-Martens-Latem), Brussel en Luik.

www.lauwers-seutin.be | info@lauwers-seutin.be

“Schakel op tijd een fiscaal advocaat in”

Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten staan zowel grote bedrijven als kmo’s bij met advies over onder meer personenbelasting, vennootschapsbelasting, BTW, registratie en successierechten (inclusief Vlaamse registratiebelasting en erfbelasting), lokale en regionale belastingen, fiscaal strafrecht, internationaal fiscaal recht, vermogensplanning, vastgoedfiscaliteit, fiscaliteit van de financiële producten en fiscale optimalisaties. Zij geven advies en bijstand tijdens gerechtelijke procedures. “Schakel op tijd een fiscaal advocaat in. Doe dit vóór mogelijke controles en vóór een geschil.” Tenslotte kan Lauwers & Seutin rekenen op meer dan 45 jaar ervaring. “We vullen de accountant of boekhouder perfect aan”, vervolgt Lauwers. Samenwerking met beroepsgroepen zoals notarissen en ook revisoren is cruciaal.

-Thierry Lauwers

Ondernemer Thomas kijkt tevreden terug op de samenwerking met Lauwers & Seutin. “Meester Lauwers heeft in onze naam met de fiscus bemiddeld. We hebben een rampscenario vermeden en zinloze belastingaanslagen kunnen afwenden.”


Lees meer online op fokuslegalsuccess.be 9

Aan universiteiten wordt te weinig aandacht besteed aan algemene managementkwaliteiten. Dus moet je het wel on-the-job leren

kantoor geeft uitzicht op het tarmac. Elke keer als er een bijzonder vliegtuig passeert, staat iedereen aan het venster. Je moet graag hard kunnen werken, want het is toch een veeleisende job. En gevoel voor humor! Werken mag plezant zijn. (lacht)” Hoever gaat praktische kennis voor de business? “Wat is een bagagesorteerband? Hoe ziet zoiets eruit? De collega’s verwachten dat je weet hoe het werkt. Bij Brussels Airport werken we projectmatig. Juristen worden zeer vroeg betrokken. Meestal gebeurt dit tijdens een kick-off meeting. Dan wordt ook een jurist uitgenodigd, die mee zoekt naar een juridisch correcte oplossing.”

al het achteraf soms veel kosten.'

En omgekeerd, wil u ook uw collega’s stimuleren om juridisch verantwoord te handelen? “We geven veel training. Dat hebben we ook bij het Connector project gedaan (het verbindingsgebouw tussen de Europese terminal en pier A, red.). Onze modellen, contracten en procedures waren niet meer zo actueel. Dus hebben we een pakket ontwikkeld waarmee ze aan het werk konden gaan: onze biedingsleidraad. Dat is een document dat de procedure aan kandidaten uitlegt. Dan zijn er nog contractuele voorwaarden en technische specificaties. We geven deze training niet om juristen van onze collega’s te maken, maar gewoon om hen bewust te maken. Naast de klassieke trainingen

voor bepaalde groepen, communiceren we geregeld over luchtige, minder diepgaande juridische onderwerpen of weetjes. Legal awareness aanscherpen, noem ik dat.” Is een goed team belangrijk? “Mag er een foto van mijn team bij dit interview (lacht trots)? We hebben een team van vijf legal counsels en een assistente. We rapporteren over onze activiteit. Het directieteam moet het belang van goede juristen inzien en juristen moeten voelen dat ze gewaardeerd worden. Je mag ze gerust stretch- opdrachten geven. Het is belangrijk dat ze zich ontwikkelen. Je moet af en toe een beetje buiten je comfortzone gaan. Daarom moet je ze goede feedback geven. Zijn ze goed bezig? Je mag dat gerust zeggen. Eén keer per jaar doen we ook een offsite teamactiviteit. Zo organiseerden we een trainingssessie over mededingingsrecht. Maar het mag ook iets plezants zijn: fietsen of een paardenworkshop. We kunnen kiezen wat we doen. Paintball, koken of gewoon na het werk iets drinken in de terminal.” ■

Smart Facts Als Marleen Vandendriessche geen bedrijfsjuriste was geworden, dan was ze… “Architecte. Ik heb in het middelbaar onderwijs wiskunde-wetenschappen gevolgd. Architectuur combineert wetenschap en creativiteit. Eigenlijk was ik helemaal niet voorbestemd om iets humaan te studeren (lacht)."

3 vragen aan...

Meester Marc Cottyn advocaat Waarom gaat een advocatenkantoor internationaal? “Vaak worden de activiteiten van het cliënteel internationaal. Maar ook het advocatenkantoor zelf heeft overwegingen. Het vergroot de visibiliteit. Een specialisatie brengt cliënten aan. Maar de vertrouwdheid met een land kan dat even goed. Eens een cliënt dit apprecieert, betrekt hij het kantoor in het buitenland. Je profiel vergroot ook om goede medewerkers aan te trekken.” Waarom is grensoverschrijdende samenwerking interessant? “Een goed en betrouwbaar netwerk is onontbeerlijk. Een cliënt gaat waar zijn zaken hem brengen. Meestal met een stringente timing. Hij kan niet wachten tot wanneer zijn dienstverleners klaar zijn. Daarom moet je kantoren en collega’s, hun werkwijze, capaciteiten en financiële condities kennen, zodat je snel en met vertrouwen kunt schakelen.” Waarom werken grensoverschrijdende ondernemingen best met één kantoor samen? “Je moet een onderneming en zijn activiteiten zo goed kennen dat je ze begrijpt. Enkel kennis van de casus is niet voldoende. Dat vergt tijd en investering van beide zijden. En je wil herhaling van deze oefening vermijden. Dan helpt het om een kantoor te hebben dat intern de vertrouwdheid met de cliënt naar het buitenland kan overdragen. Het vergemakkelijkt ook het aanduiden van (eind)verantwoordelijkheden.”

The drive to deliver

Fiscal, legal & compliance profiles Lexius Staffing is een gedreven organisatie die ernaar streeft uw juridische, fiscale en compliance vacatures op snelle en efficiënte wijze in te vullen. Onze consultants hebben een jarenlange ervaring in uitgelezen advocatenkantoren, notariaten, fiscale kantoren en/of in de bedrijfswereld. Dit garandeert een diepgaande kennis van de markt alsmede een uitgebreid netwerk binnen de fiscale en juridische gemeenschap. Lexius Staffing beschikt ook over een pool van hooggeschoolde juridische, fiscale en compliance medewerkers die op verzoek inzetbaar zijn voor kortere of langere opdrachten binnen uw bedrijf.

LexiusStaffing_LegalSucces_Kn_DblSubl_Edit.indd 2

31/03/15 17:00


10 Verdieping Risk management

Je kunt je beter concentreren op dat kleine deel dat zijn facturen wel op tijd betaalt Eric Van den Broele

Een berekend gokje wagen Zonder ondernemers die risico’s nemen, zaten we nu nog in het stenen tijdperk. Toch zijn bedrijven tegenwoordig steeds meer bezig met het voorkomen van mogelijke gevaren. Al mag daar ook niet alle heil van verwacht worden. “Je kunt gewoon niet alles uitsluiten.” TEKST FREDERIC PETITJEAN

Het is in de zakenwereld net zoals bij parachutespringen, rotsklimmen en diepzeeduiken: een zeker risico hoort er nu eenmaal bij. Voor veel ondernemers zit hem daar ook een goed stuk van de lol in. Moet je daarom dan zomaar élk risico accepteren? Allerminst. Het inventariseren, beoordelen en minimaliseren van bedrijfsrisico’s heeft de laatste jaren zelfs geleid tot een nieuw beroep, dat van risk manager. “Natuurlijk is het nemen van risico’s onvermijdelijk wanneer je gaat ondernemen. Je kunt ook niet alles uitsluiten”, zegt Eric Van den Broele van handelsinformatiekantoor Graydon. “Vaak zit dat risico in het product dat je op de markt wil brengen of in het innoverende idee dat je hebt. Eens je dat stadium achter de rug hebt, kun je veel andere aspecten van het zakendoen wel degelijk beheersen.” Van den Broele geeft als voorbeeld klanten die hun facturen niet betalen;

een van de grootste risico’s die ondernemers tegenwoordig lopen. “Veel bedrijfsleiders verliezen daarbij uit het oog dat omzet draaien niet hetzelfde is als rendabel zijn. In plaats van tijd te verliezen door op de complete markt te mikken met hordes slecht betalende klanten, kun je je beter concentreren op het kleinere deel van de markt dat zijn facturen wel op tijd betaalt.” Het is daarbij de taak van de risk manager om de verschillende afdelingen van een bedrijf te overstijgen en soms verschillende belangen te verzoenen. “Verkopers zullen immers liefst zo veel mogelijk klanten willen binnenhalen om omzet te draaien”, zegt Van den Broele. “Of die hun facturen ook betalen, is in wezen hun probleem niet.” Wel een probleem zijn de juridische risico’s. Een goed deel van dat probleem ligt aan de overregulering en de stortvloed aan wetten, richtlijnen en verordeningen waar bedrijven zich tegenwoordig moeten aan houden.

“Zaken als bijvoorbeeld de privacywetgeving”, zegt Matthias Marck, legal counsel van Graydon. “Daar heb je als bedrijf natuurlijk niet direct zelf de hand in. Maar ook met criminele zaken als bijvoorbeeld factuurfraude of interne fraude kun je maar beter rekening houden.”

Wij zijn zowel pastoor als politieman Stefan Garaleas

Die juridische risico’s kunnen bedrijven ook fortuinen kosten. “In het risicobeleid zal je dan ook afwegen welke risico’s je bereid bent te lopen, welke je absoluut niet wil lopen en welke je kan afwentelen, bijvoorbeeld op verzekeringen”, aldus Marck. Die kostprijs

brengt ook mee dat het vooral grote en kapitaalkrachtige bedrijven zijn die zich tegenwoordig in risicomanagement verdiepen. “Een van de best uitgeruste sectoren, ook al omdat ze met heel veel regulering te maken krijgen, zijn ongetwijfeld de banken en verzekeringsmaatschappijen.” Een van die mensen die zich bij een bank bezighoudt met regulering en de bijhorende risico’s is Stefan Garaleas, een van de 200 compliance officers die voor KBC wereldwijd werken. Hun rol binnen de bank is tweeledig, zegt hij. “Enerzijds analyseren we nieuwe wetten en regels en geven we onze verschillende afdelingen advies over hoe ze die wetten moeten interpreteren. Daar hoort natuurlijk ook een stuk opleiding bij. Anderzijds controleren we ook of die wetten wel goed toegepast worden en geven we aanbevelingen als het beter kan. We zijn dus zowel een stukje pastoor als politieman (lacht).”

De dagdagelijkse taak van een compliance officer gaat erg breed. Hij buigt zich zowel over witwaspraktijken, als het opvolgen van handelsembargo’s tegen bepaalde landen. Maar over de privacywetgeving of de bescherming van beleggers. “Bij de lancering van elk nieuw product worden wij ingeschakeld”, zegt Garaleas. “Op die manier doen we dus ook aan risicomanagement.” Een van de beste eigenschappen van een goede compliance officer is zijn onafhankelijke visie. “Soms moeten we tegen de stroom inroeien en het afdelingen duidelijk maken dat de manier waarop ze iets aanpakken niet de juiste is”, aldus Garaleas. “En dat ze ook oog moeten hebben voor de geest van de wet. Nu goed, het is ook een constante wisselwerking van argumenten en zeker geen exacte wetenschap.” Een beetje dus zoals parachutespringen, rotsklimmen of diepzeeduiken.

ADVERTORIAL

Iedereen wordt geacht de wet te kennen Bedrijven worden overspoeld door een tsunami van wetten en reglementen. Sancties bij overtredingen worden steeds belangrijker, zowel voor de bedrijven als voor hun leidinggevenden. Bedrijven hebben er dus alle belang bij om zich te laten bijstaan door interne bedrijfsjuristen. Deze combineren hun kennis van het recht

“Wij willen de bedrijfsjurist ondersteunen in alle uitdagingen waarvoor hij staat” met hun kennis van het bedrijf en de sector waarbinnen hun bedrijf actief is. Dit laat hen toe hun advies af te stemmen op de objectieven van

www.ibj.be

hun werkgever, maar daarbij ook duidelijk aan te geven waar de wettelijke grens ligt. Deze specifieke context verklaart waarom de bedrijfsjurist een eigen statuut heeft, zoals gereglementeerd bij wet van 1 maart 2000 tot oprichting van het Instituut voor bedrijfsjuristen. De titel van bedrijfsjurist is exclusief voorbehouden aan de leden van het Instituut. Deze beroepsorde telt op vandaag 1850 leden werkzaam in 687 bedrijven waarvan 70% zich in de Brusselse regio bevindt. Ze zijn onderworpen aan een beroepseigen deontologie die hen o.a. oplegt steeds in intellectuele onafhankelijkheid te adviseren.

Goede advisering vraagt ook om volledige transparantie in de vraagstelling. De bedrijfsleider kan in alle openheid met zijn bedrijfsjurist overleggen, want de communicatie tussen hen beiden valt onder het beroepsgeheim van de bedrijfsjurist. Wij willen de bedrijfsjurist ondersteunen in alle uitdagingen waarvoor hij staat via opleidingen op maat en informatie over evoluties in de juridische dienstverlening. We zijn ook een netwerkplatform waarbinnen kennisdelen aangemoedigd wordt. Ten slotte komen wij als Instituut tussen in zaken bij de overheden die het statuut en het beroep van de bedrijfsjurist aanbelangen.

Anne De Wolf, CEO Instituut voor bedrijfsjuristen


ADVERTORIAL

SNEL DOSSIERS DIGITAAL BEHEREN EN BEHEERSEN DANKZIJ I.R.I.S. Klik, opslaan, weg en hop naar de volgende cliënt Annelies is bedrijfsjuriste bij een groot automerk. Binnen haar team is ze erg gewaardeerd en staat ze gekend als secuur en snel. Als professional is ze liefst bezig met haar inhoudelijke taken, maar ze verliest nog te veel tijd aan het switchen tussen verschillende dossier en andere administratieve rompslomp. Gelukkig kan dat ‘snel’ nu nog sneller. Meester Vertommen, advocaat bij een extern kantoor werkt met iManage Share, voorheen LinkSite, dat deel uitmaakt van het softwarepakket iManage Work dat toelaat om verschillende dossiers tegelijk te bewerken. “Het is ongeveer hetzelfde als Dropbox”, legt de advocaat uit. “Maar veel veiliger en efficiënter.” Een perfecte oplossing voor Annelies dus. iManage Share stelt organisaties in staat bestanden te delen en samen te werken met collega’s, klanten en zakelijke partners. Gebruikers kunnen documenten selecteren of mappen delen met iemand buiten de organisatie via een intuïtieve en cloud-gebaseerde dienst. De gebruiker houdt grip op de groeiende hoeveelheid documenten en e-mail en kunnen teams veilig samenwerken vanaf iedere locatie, met behulp van elk apparaat. Deze applicatie maakt deel uit van het software pakket iManage Work, het vroegere WorkSite beheert alle zakelijke documenten, samen met e-mail in een digitaal dossier, volledig in Outlook geïntegreerd. Hierdoor zijn ze makkelijker te delen en te vinden. Meester Vertommen, dertig jaar ouder dan Annelies, gebruikt het pakket al een tijdje en kan tijdens een bespreking snel e-mails bewerken, omdat de boodschappen die hij binnenkrijgt op zijn scherm in Outlook direct aan de bijhorende dossiers worden gelinkt. “Zo moet ik niet door een eigen archief ploeteren of zoekstrings ingeven. Het is echt: klik, opslaan en weg.”

Meer info onder:

Bovendien is het eenvoudig in gebruik en snel inzetbaar in een organisatie, met minimale training, tegen een lage total cost of ownership, maar met een hoog rendement. I.R.I.S. implementeert het pakket op jouw kantoor. Vertommen: “Dankzij I.R.I.S. werken we nu veel efficiënter. Ze hebben de software perfect en snel geïmplementeerd, waardoor het ook perfect aansluit bij onze werkwijze.” I.R.I.S. richt zich met Enterprise Content Management (ECM) oplossingen op het verbeteren van informatie-intensieve processen binnen organisaties en tussen organisaties en hun klanten. Rick Gruijters, Manager Sales verduidelijkt: “Centraal bij ons staat de samenhang tussen gestructureerde data (bijvoorbeeld uit een ERP of PMS) en uit ongestructureerde gegevensbronnen, zoals e-mails en documenten.” Als ECM-expert is I.R.I.S. volledig gefocust op het implementeren van document en emailmanagement oplossingen voor advocatuur

We zien de toenemende vraag vanuit corporate legal afdelingen en tonen graag aan voor iedere organisatie een indrukwekkende business case te kunnen maken - Rick Gruijters, I.R.I.S.

en corporate legal. “Met meer dan 100 projecten in Europa hebben we veel ervaring en kennis van het juridische proces”, aldus Gruijters. “Hierbij leveren we alle diensten, van functionele begeleiding en technische implementatie tot proactief application management met monitoring software om eventuele problemen voor te zijn.” Hun ervaring wordt ook bevestigd door Geoff Hornsby, General

www.irisecm.com/advocatuur

Manager EMEA van iManage: “I.R.I.S. is al vele jaren een zeer gewaardeerde partner. Ze hebben een weelde aan ervaring in het implementeren en ondersteunen van belangrijke advocatenkantoren en bedrijven in Europa.”

I.R.I.S. heeft weelde aan ervaring in implementeren en ondersteunen van belangrijke bedrijven in Europa - Geoff Hornsby, iManage Dat I.R.I.S. kwaliteit levert is voor Tim Van Caeyzeele, IT-manager bij het gerenommeerde advocatenkantoor Claeys & Engels en specialist in HR-recht, een belangrijke reden om voor de software aanbieder te kiezen. “I.R.I.S. is onze vaste support- en implementatiepartner voor ons document management systeem, iManage Work. We vertrouwen hen als preferred partner. Zij overtuigen ons telkens opnieuw door hun kennis, aanpak en inzicht”, aldus Van Caeyzeele “Binnen een veranderende markt waar budgetten onder de loep genomen worden, leveranciers gechallenged worden en collaboration en knowledge sharing belangrijk is, heeft I.R.I.S. succesvol aan onze behoeften beantwoord.” En Annelies? Ze heeft haar legal counsel van het pakket overtuigd. Er komt immers constant meer werk op haar team af. Een doorgedreven automatisering zou daarom welkom zijn om efficiënter en sneller te kunnen werken. Ook I.R.I.S. ziet dit zo. “We zien de toenemende vraag vanuit corporate legal afdelingen en tonen graag aan voor iedere organisatie een indrukwekkende business case te kunnen maken”, besluit Gruijters. Dankzij hun best practice projectaanpak zijn ze nu in staat iManage binnen één maand te implementeren. Binnenkort zal Annelies dus ook kunnen genieten van het klik, opslaan, weg-gevoel.


12 Expertpanel Beroep

Gezocht: bedrijfsjurist m/v De juiste werknemers vinden, is niet gemakkelijk. En als je als bedrijf een eigen juridische afdeling nodig hebt, moet je op zoek naar de geknipte mensen daarvoor. Hoe vind je die? Hebben zij dezelfde kwaliteiten en vaardigheden als bij andere afdelingen? TEKST RAFAEL PORTO CARRERO

ANNE-MARIE FRATTAROLA HR Manager Specialist functions BNP Paribas Fortis

LUC MACHTELINCKX Executive VP General Counsel Telenet

ESTER VERBYLEN Legal Recruitment Consultant USG Legal Professionals

MIREILLE PROTIN Recruitment Manager bij HR Rail (Belgische Spoorwegen)

Wat is het belangrijkst bij de aanwerving van juridisch personeel?

“De veranderingen in de banksector, de digitalisering, de constante toename van de regelgeving en de evolutie van de maatschappij beïnvloeden dat. Je moet experten kunnen aantrekken die niet enkel over de juiste kennis en ervaring beschikken, maar ook met de snel veranderende omgeving kunnen evolueren. Ze zijn dus toekomstgericht en transversaal en kunnen zich gemakkelijk aanpassen. Ze zijn dus een beetje generalist. Naast nieuwsgierigheid en creativiteit, is risico-inschatting meer dan ooit een fundamentele factor.”

“Een diploma blijft cruciaal. Onze bedrijfsjuristen zijn minstens Master in de Rechten. Een bijkomende opleiding zoals vennootschapsrecht, financieel recht of ICT en mediarecht kan soms een extra troef zijn. Kennis van andere disciplines werkt ondersteunend en verruimend. Soms kan relevante werkervaring als bedrijfsjurist of advocaat en een goede kennis van het vakgebied vereist zijn. Alleen een diploma is zeker geen garantie om een succesvolle bedrijfsjurist te worden. Andere vaardigheden zoals bedrijfsmatige georiënteerdheid en doelgericht samenwerken zijn minstens even belangrijk.”

“Een goede bedrijfsjurist moet in staat zijn om standpunten in te nemen en moet ‘nee’ durven zeggen. Juristen lijden wel eens aan het fenomeen van de two-handed lawyer met het typische enerzijds-anderzijds tot gevolg. Ze trachten sluitende adviezen te verstrekken die niet altijd even bruikbaar zijn bij de besluitvorming. In het bedrijfsleven moet een bedrijfsjurist meer zijn dan een puur juridisch-technische expert. Hij moet in staat zijn om commercieel en operationeel mee te denken met de organisatie.”

“Hun takenpakket bestaat hoofdzakelijk uit schriftelijke en mondelinge adviesverlening, de opmaak van uitgebreide of beknopte juridische studies, de opmaak van allerhande juridische teksten en documenten, de opvolging van de wetgeving en de opvolging en begeleiding van de verschillende procedures voor de hoven en rechtbanken. Een juridisch adviseur moet dus naast een zeer goede juridische kennis, ook over een sterk analytisch en synthetisch vermogen beschikken. Sterke redactionele vaardigheden zijn ook welkom.”

Over welke niet-juridische skills moeten ze beschikken?

“Klantgerichtheid, samenwerkingsgerichtheid en risicobewustzijn zijn verplichte skills voor iedereen. Juristen zijn meestal intellectueel en analytisch sterk, maar er wordt ook verwacht dat ze leergierig en nieuwsgierig zijn. Liefst hebben ze een groot aanpassingsvermogen. Ze moeten hun kennis kunnen delen, resultaatgericht zijn, initiatief nemen en proactief zijn, creatieve inzichten hebben en situationeel kunnen handelen. Teamspirit en teamwork, inlevingsvermogen en communicatieve vaardigheden zijn uiteraard eveneens van groot belang voor transversale samenwerking in een grote onderneming.”

“Juridische bagage is belangrijk, naast bijkomende vaardigheden. Je moet vooral zin voor analyse en synthese hebben om praktische en oplossingsgerichte aanbevelingen te doen in mensentaal. Een open geest en nieuwsgierigheid zijn nodig om de business te begrijpen. Kandidaten moeten ruimer denken dan het juridisch kader, een bedrijfseconomische ingesteldheid hebben en een zeker pragmatisme aan de dag leggen. Goede kennis van het Nederlands, Engels en Frans is onontbeerlijk. Kandidaten die praktisch, stressbestendig en flexibel zijn én een collegiale geest hebben, hebben een streepje voor.”

“De bedrijfsjurist is steviger verankerd in het bedrijf waar hij werkt. En rapporteert in bijna de helft van de gevallen rechtstreeks aan de CEO. Uit een onderzoek dat we in 2014 samen met het Instituut voor Bedrijfsjuristen voerden, bleek dat de niet-juridische skills aan belang hebben gewonnen. Vooral probleemoplossend denken (32%), communicatieve vaardigheden (17%), onderhandelingstechnieken (11%), project management (8%) en commerciële vaardigheden (8%) werden opgegeven. Er wordt dus niet alleen juridisch advies verwacht, maar ook een betrokkenheid bij de besluitvorming.”

“Klantgericht en ondernemingsbewust handelen zijn zeer belangrijk. Nieuwkomers zullen ook regelmatig in een tweetalige omgeving worden tewerkgesteld. Dat vergt een elementaire kennis van de tweede landstaal. Bovendien moeten onze juridische adviseurs zowel autonoom als in teamverband kunnen werken omdat ze de talrijke vergaderingen moeten bijwonen of zelfs leiden.”

Eens aangeworven, hoe wordt de snel veranderende wetgeving opgevolgd?

“We moedigen onze medewerkers aan om hun kennis op peil te houden en om zich persoonlijk verder te ontwikkelen. Dit kan door zelfstudie of door het volgen van interne of externe opleidingen. Het management volgt dit goed op. Ze zorgen voor regelmatige coaching, feedback, evaluatie en ontwikkelingsgesprekken. Legal Watch houdt zich bezig met de opvolging van nieuwe wetgeving en reglementering. Ze vertalen en verspreiden deze informatie. Zo blijft iedereen op de hoogte. We hebben ook een opleidingstraject voor jonge nieuwkomers. Zij krijgen gedurende 12 maanden specifieke opleiding en begeleiding, afgewisseld met langlopende stages in Legal teams en ook buiten het juridisch departement.”

“Wetgeving verandert continu. De wet over de elektronische communicatie is in zijn tienjarig bestaan al twintig keer aangepast. Maar ook in andere subdomeinen gaat het snel. Er wordt ook rekening gehouden met rechtspraak, bijvoorbeeld van het Grondwettelijk Hof, het Hof van Cassatie of het Europees Hof van Justitie. Onze mensen scholen zich daarom permanent bij. Regelmatige contacten met externe adviseurs, zoals advocatenkantoren of deelnames aan netwerken zoals het Instituut voor Bedrijfsjuristen en studiedagen of workshops komen daarbij van pas. Wanneer er aanpassingen zijn die voor de juridische dienst relevant zijn, bijvoorbeeld inzake mededingingsrecht, organiseren wij ook een in-house trainingssessie.”

“Het signaleren en opvolgen van de snel veranderende wetgeving is geen sinecure. Aan de ene kant moet het overzicht worden bewaard over het kluwen van nieuwe wetten en regels. Maar aan de andere kant is de materie vaak specialistisch van aard. Juristen gaan dus, naast de nieuwe wetgeving zelf, vaker op zoek naar meer duiding omtrent de correcte interpretatie en implementatie. We zien dan ook een toenemend belang van juridische seminaries, fora en nieuwsbrieven, waar experten ter zake meer toelichting geven bij nieuwe of gewijzigde regelgeving. Het actief netwerken en het delen van kennis met collega’s wordt dus steeds belangrijker voor de bedrijfsjurist.”

“Het opvolgen van de wetgeving gebeurt op verschillende niveaus. Er wordt van de juridische adviseur verwacht dat hij binnen zijn eigen vakgebied, autonoom, de evoluties op wetgevend vlak opvolgt. Hiervoor worden meerdere juridische databanken en een uitgebreide (elektronische) bibliotheek ter beschikking gesteld. Verder geven wij onze juridische adviseurs altijd de mogelijkheid om studiedagen en seminaries te volgen. Tot slot bestaat er ook een intern netwerk binnen onze onderneming. Een uitwisseling van informatie, wetgevende evoluties en nieuwigheden, elk binnen hun eigen vakgebied, is zeer belangrijk.”

ALLE Juristen zijn thuis op LEXGO.BE '5:;<:=5>5;?89@;)A5B2C?5D@;EB>A=ADFG5;<>CAH54D@; .I45A=A:75:@;E5;JA:=C;G5C;<445K<<4;8I;-561.395L

Ad-Knack-255x50-ok.indd 1

!"#"$%&'( )*'%+( "&$*,'-( ./-'*0*)1')

222345678395 23/03/15 19:05


Intellectueel Eigendom Uitgelicht 13

Bescherm je idee Iets uitvinden en een zaak opstarten, is één ding. Die uitvinding beschermen, is een ander paar mouwen. “Het is een hele klus om de hele keten van intellectuele eigendomsrechten door te lichten, maar op termijn loont het zeker.” TEKST BARBARA SMETS

Innovatie is nodig om bij te blijven. Maar je innovaties beschermen, is nog belangrijker. Denk maar aan de voortdurende vete tussen Apple en Samsung over hun smartphones. Of aan schilder Luc Tuymans, die een foto van Jean-Marie Dedecker onrechtmatig zou hebben gebruikt voor zijn doek Belgian Politician. Of denk aan Bhaalu. Deze innovatieve videorecorder is eind vorig jaar teruggeroepen. Hij neemt alle programma’s op in de cloud, maar zendt tegelijk licht uitgestelde tv-signalen uit, waardoor het ingaat tegen de signaalintegriteit van de zenders. Bhaalu zou een onrechtmatige kopie maken van de creatieve content van de zenders. Inbreuken op het intellectueel eigendomsrecht dus. En dat komt niet alleen voor bij grote multinationals of kunstenaars, maar juist ook bij kmo’s en start-ups. “Kmo’s zijn de bron van innovaties”, meent Stanislas De Vocht van het incubatorprogramma iStart van iMinds. “Ze kunnen snel nieuwe producten op de markt brengen en, hoewel ze het niet altijd beseffen, haalt bescherming van intellectueel eigendom voor innovaties veel uit.” Daarbij hoef je het niet ver te zoeken. Octrooiaanvragen komen voor bij de meest banale producten, zoals bagagerekken voor fietsen en spatborden. Je product hoeft dus niet spectaculair te zijn, maar daar ligt volgens Nico Deconinck, octrooionderzoeker bij de dienst voor de Intellectuele Eigendom van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, ook het gevaar. “Mensen gaan er dikwijls licht over. Je kunt beter de stap wagen en zien wat ervan komt, dan het te laten liggen en later merken dat het op de markt is gebracht door iemand anders.” Allemaal goed en wel, maar hoe zorg je ervoor dat niemand anders gaat lopen met je idee? De Vocht relativeert: “Iedereen is zo druk bezig met zijn eigen idee, dat het weinig voorkomt. Maar je kunt wel stappen ondernemen om het te voorkomen.” De eerste stap is om te kijken welk soort product, dienstverlening of methodiek je hebt uitgevonden. Van daaruit kun je de hele resem intellectuele eigendomsrechten screenen. En dat zijn er wel wat: octrooirecht, merkenrecht, modelrecht, auteursrecht en dan heb je nog specifieke beschermingen voor semiconductoren, farmaceutische producten en planten. Deconinck:

“Voor start-ups is het niet gemakkelijk om het bos door de bomen te zien en denken vaak alleen aan patenten, of anders gezegd, octrooi. Maar dat is niet altijd van toepassing voor alle types van innovatie. “Het geldt namelijk alleen voor uitvindingen die technisch vernieuwende kenmerken hebben. Dat betekent: nieuwe technische kenmerken van je product, een nieuwe manier om het te maken of een nieuw gebruik. “Als een farmaceutisch bedrijf een bepaald

Start-ups denken vaak enkel aan patenten, hoewel die niet altijd nuttig zijn Nico De Coninck

chemisch bestanddeel, bijvoorbeeld aspirine, voor het eerst gebruikt voor een behandeling van een nieuw ziektebeeld, zoals diabetes mellitus, en je kan de werking wetenschappelijk aantonen, dan heb je een octrooi-

eerbare of patenteerbare uitvinding.” Helaas is een octrooi aanvragen een kostelijke en tijdrovende procedure, omdat ze best geschreven wordt door een deskundige. Dat schrikt

Het I-Depot creëert geen recht, maar prikt wel een vaste datum op je idee Stanislas De Vocht

starters af. Bovendien moet je eerst een octrooi aanvragen voor je je product lanceert, zonder de zekerheid of de investering zich later terugbetaalt. Dat houdt een risico in. Maar een octrooiaanvraag indienen en het daarna niet krijgen, omdat het product al geoctrooieerd is door iemand anders, geeft meer problemen. Een voorafgaand octrooionderzoek kan veel problemen voorkomen. Deconinck: “Ook al is een octrooi oud en niet meer geldig, je uitvinding is niet meer nieuw en dus niet

meer octrooieerbaar. Een octrooi dat niet meer geldig is, belet je echter niet om het product of de werkwijze alsnog te commercialiseren; de zogenaamde freedom to operate of vrijheid van exploitatie. Anderzijds kan je een octrooi verkrijgen, maar heb je geen vrijheid van exploitatie vermits je bepaalde onderdelen van een nog geldig octrooi gebruikt. Daarvoor heb je dan een licentie nodig van de betreffende partij.” Een octrooi is niet altijd nodig. Vaak is auteursrecht voldoende en dat ontstaat vanzelf zodra je iets hebt gecreëerd. “Perfect voor softwareontwikkelaars, want de broncode valt er ook onder”, aldus De Vocht. Velen vergeten echter de juiste contracten te sluiten en laten codes schrijven door freelancers. Dan ligt het auteursrecht bij hen. Auteursrecht is dan wel gratis en gemakkelijk, maar als twee mensen toevallig hetzelfde idee hebben, wie was er dan eerst? De Vocht: “Bij geschillen is dat inderdaad een probleem. Maar gelukkig bestaat er zoiets als een I-Depot, het creëert geen recht, maar prikt wel een vaste datum op een idee, bijvoorbeeld wanneer een brondcode is gedeponeerd.” Een I-Depot kun je gemakkelijk indienen in het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom voor een kleine 35 euro. Geen onoverkomelijke kost dus voor kmo’s. De kosten spelen voor kmo’s natuurlijk mee. Een ander goedkoop maar niet onbelangrijk eigendomsrecht is het merkenrecht. De Vocht: “Het is eenvoudig, je naam is beschermd en het kost ook niet veel: 250 euro voor 10 jaar.” En als het allemaal te veel is, zwijg. Geheimhouding of een confidentialiteitsovereenkomst kan soms een goed idee zijn om je intellectueel eigendom in een vroeg stadium te beschermen. “Wees bewust en voorzichtig met wat en hoeveel je zegt. Een gezonde dosis wantrouwen mag, maar overdrijf niet.” Het mag niet ten koste zijn van innoverende uitvindingen. Daar is net dialoog voor nodig, open innovatie, zodat gedeelde kennis toegepast kan worden om economisch sterker te staan. Intellectueel eigendomsrecht is een wikken en wegen, maar een niet te onderschatten onderdeel van ondernemen. Vraag maar aan Apple of Samsung.

Eén voor allen, allen voor één Sinds kort kun je ook een EU-octrooi aanvragen. Voordien kon je wel een Europees octrooi aanvragen, maar dat was dan meer een bundel van octrooien van verschillende landen. Het nieuwe octrooi is geldig in 25 EU-lidstaten en is onderhevig aan dezelfde octrooiwetten in ieder land. Een one-stop-shop, want een uitvinding is meteen in meerdere landen beschermd. Daardoor daalt tegelijk ook de prijs van patenten en staat Europa sterker in de concurrentiestrijd met de Verenigde Staten, Japan en andere landen.

Spelenderwijs door de intellectuele eigendomsrechten Intellectueel eigendom moet beschermd worden, liefst zo goed mogelijk. Maar wat specifiek voor jouw onderneming, uitvinding, dienst, kunstwerk interessant is, is niet altijd duidelijk. Het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom heeft daarom het IE-Kompas gecreëerd. Dat is een interactieve video waarbij je kunt klikken op het scenario dat het beste bij jouw onderneming past. Per sector zie je dan welke eigendomsrechten belangrijk zijn om je innovatie te beschermen. Daarnaast geeft het ook info van de instanties waar je meer informatie kunt krijgen.

Gewoon voor de show De symbolen ©, ® en TM heeft iedereen al wel gezien op producten. © staat voor copyright en betekent dat er auteursrecht op het product rust. ® of registered trademark betekent dat het merk geregistreerd is, zoals bij Coca-Cola het geval is en TM of trademark duidt meestal aan dat het merk nog in aanvraag is. Het gebruik ervan is niet verplicht en bovendien geeft het geen extra bescherming. Maar het wordt dikwijls gebruikt om een product een meer vertrouwelijke en professionele uitstraling te geven.


14 Chronicle Esther Van Zimmeren

De dynamiek van het intellectueel eigendomsrecht Momenteel is er sprake van een toenemende spanning en dynamiek in het intellectueel eigendomsrecht, zowel vanuit nationaal, Europees als internationaal perspectief.

De Europese instellingen bevinden zich momenteel in een hervormingsfase in het domein van het IE-recht

maar hopelijk wel tot kostenbesparingen en meer rechtszekerheid. Tenslotte is er een Europese wetgeving in de maak om knowhow en bedrijfsgeheimen te beschermen. Nu is daar nog geen sprake van harmonisatie.

TEKST ESTHER VAN ZIMMEREN, ONDERZOEKSPROFESSOR INTELLECTUEEL EIGENDOMSRECHT UNIVERSITEIT ANTWERPEN

A

anpassingen door de Europese en de nationale wetgever en technologische, economische en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen zorgen voor een stijgende spanning en dynamiek in het IE-recht. Die vereisen mogelijke aanpassingen van concepten en uitgangspunten in de wetgeving inzake IE-rechten en IE-strategieën van bedrijven. Momenteel bevinden de Europese instellingen zich in een fase van fundamentele hervormingen in het IE-recht. Zo werken ze aan het Unitary Patent Package, dat de introductie betekent van octrooien met eenheidswerking op het grondgebied van de deelnemende EU-lidstaten (eenheidsoctrooien), en een eengemaakt octrooigerecht, met een lokale divisie in België. Zo wordt rechtszekerheid en uniforme interpretatie van het octrooirecht gestimuleerd en worden kosten bespaard. Verder bestaat er al een overeenstemming over het Trademark Package, dat niet zal leiden tot vergelijkbare hervormingen,

Een kritische blik op bestaande paradigma’s in het (IE-)recht wordt ook afgedwongen door nieuwe technologieën. Denk aan de 3D-printer, die aanleiding is geweest voor een aantal recente internationale congressen, studiedagen en publicaties over zijn impact op het IE-recht. Wat is de impact op uitzonderingen voor privé-gebruik? En zijn die uitzonderingen van toepassing op 3D-labs die in opdracht printen? Wat met 3D-printen van vervangingsonderdelen voor apparaten? Want het modellenrecht bevat een uitzondering van de bescherming op zulke onderdelen. Daarnaast oefenen economische en sociaal-maatschappelijke trends op internationaal niveau een invloed uit op de ontwikkeling of wijziging van IE-strategieën. Open innovatie vereist een tijdige, constructieve en duidelijke gemeenschappelijke strategie ten aanzien van de resultaten van de co-creatie en eventuele IE-rechten. De dynamiek van het IE-recht vereist dus een alerte houding van bedrijfsjuristen en advocaten. Zij zullen een belangrijke rol spelen in het voorbereiden van bedrijven op de ontwikkelingen die er staan aan te komen. ■

Krijg je er niet genoeg van? Lees meer op: Uw expert in Intellectuele Eigendom.

FOKUSLEGALSUCCESS.BE

Ook interesse in een commerciële voorsprong van 40% t.o.v. de concurrentie of een fiscaal voordeel van 80%? Laat daarom uw octrooien, merken en modellen registreren. Profilering met een beschermd merk en gebruik van innovatieve producten zijn immers belangrijk voor elke onderneming. Sinds 1937 staat Bureau M.F.J Bockstael paraat om de bescherming en de verdediging van uw waardevolle productontwikkelingen en uitvindingen te garanderen. Zo blijft u met de hulp van onze experten uw concurrenten steeds een stap voor. Bel 03/225.00.60 of e-mail naar patents@bockstael.be voor een eerste vrijblijvend informatief contact.

Bureau M.F.J. Bockstael NV Arenbergstraat 13, 2000 Antwerpen www.bockstael.be

LEGAL SUCCESS


ADVERTORIAL

Buyle legal is een full service advocatenkantoor met kantoren in Brussel, Antwerpen en Charleroi. Het kantoor bestaat uit 11 vennoten en meer dan 50 medewerkers die in de volgende afdelingen actief zijn: General Commercial and Distribution, Tax, Corporate, Banking & Finance, Human Resources, Insolvency & Restructuring, Private Wealth Management & Estate Planning, Real Estate, Public sector Tijdens de Belgium Legal Awards van de laatste jaren heeft buyle legal herhaaldelijk de award voor het beste Belgische kantoor voor Banking & Finance gewonnen; ook in het buitenland heeft buyle legal prestigieuze prijzen in de wacht kunnen slepen. Door zijn gestage interne en externe groei waarbij integratie en samenwerking met vakgenoten een belangrijke rol speelt, heeft het kantoor gekozen voor professionalisering van de dienstverlening en van haar organisatie, gericht op maximale kosten-efficiëntie teneinde haar eerste doelstelling te bereiken : aan haar cliënten een optimale kwaliteit-prijs verhouding op de Belgische markt aan te bieden.

Antwerpen T. +32 3 303 11 90 F. +32 3 303 11 91 Jan Van Gentstraat, 7b.102 B-2000 Antwerpen

Brussels T. +32 2 600 52 00 F. +32 2 600 52 01 Louizalaan 523 B-1050 Brussels

buyle legal heeft recent 2 nieuwe initiatieven genomen. Omwille van het toenemend belang van het regulerend optreden van diverse overheden op regionaal, federaal en supra-nationaal niveau in diverse sectoren, heeft zij een departement Regulatory & Compliance opgericht. Daarnaast werd het departement Life Legal opgericht dat zal focussen op Private Wealth Management & Estate Planning. Deze multi-disciplinaire aanpak, waarbij inzichten uit het personen-, huwelijksvermogens- en erfrecht, met onze expertise op het vlak van Tax en Corporate gecombineerd worden, laat toe zowel aan institutionelen als aan vermogende privé-personen omvattend maatwerk aan te bieden. Door te focussen op de belangen van haar cliënten en zich aan hun behoeften aan te passen, de zaken hands-on aan te pakken gericht op maximale efficiëntie, wil zij haar ambitie waarmaken om uitstekende kwaliteit te leveren tegen de best mogelijke prijs en om zich een plaats te verzekeren in de top van de Belgische juridische dienstverlening.

Daniël Van der Mosen Advocaat-vennoot

Charleroi T. +32 71 200 800 F. +32 71 200 820 Bd Mayence 17-19 B-6000 Charleroi

K IR K P A T R I C K I nt e l l e c t ual Pr ope r t y i s een t oon a a n g e v e nd B e l g i s c h b e d r i j f g e s p e ci alis eer d i n h e t ve r l e ne n v a n a d v i e s i nz a ke i nte l l ec tu ele e i g e nd o m (I E ). On s t e a m v a n j ur i d i s c he , w e te ns c ha p pel i j k e e n t e c hni s c he e xpe r ts s ta a t kl a a r o m u w st ra t e g i s c he p a r tne r te w o r de n e n u te h elpen ge n i e t en v a n de e c o no mi s c he w a a r de van I E .

www.kirkpatrick.eu

Sebastien Daems Advocaat-vennoot


PROTECT. ACCESS. COMPLY. SHARE.

Het strategisch belang van data neemt snel toe, de hoeveelheid data groeit steeds harder en het moment dat specifieke data op een bepaald moment ergens nodig is, is niet meer te voorspellen of te beheren. Data is met stip gestegen naar één van de belangrijkste en meest strategische activa van een organisatie en het managen van data wordt steeds belangrijker. Met de unieke single-platformarchitectuur van Commvault krijgt u ongekende controle over datagroei en de kosten en risico’s.

AANVALLEN OF VERDEDIGEN? We doen het op ons terrein

Steun Advocaten Zonder Grenzen • Rekening 630-0227491-85 • www.adzg.be

V.U. Francesca Boniotti, Naamsestraat 72, 1000 Brussel - foto © Local Voices, 2014

WILT U MEER WETEN, KIJK DAN OP WWW.COMMVAULT.COM VOOR MEER INFORMATIE.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.