De Hoogvlieger N°267 by Smart Media Agency

Publicatie van de Vereniging Vlaamse Reisbureaus

49ste jaargang

N° 267 okt - nov - dec

Periodiek: P508850 Afgiftekantoor: Antwerpen X

OP ZOEK NAAR ACTUALITEIT EN DOCUMENTATIE OP JOUW WERKPLEK? KennisWest is dé digitale informatiebron voor wie actief is op het vlak van beleid, ondernemerschap, onderzoek en onderwijs. Met betrouwbare informatie voor je werkplek, beleidsvoorbereiding of onderzoeksactualiteit over West-Vlaamse sociaal-economische topics. Ontdek ons uitgebreide aanbod over o.a. toerisme, reisorganisaties en touroperators.

Samen van info tot inzicht in enkele kliks?

kenniswest.be

Inhoud 5

E D I T O R I A L

I N T E R V I E W | Philippe Hagelstein, Voorzitter UPAV

I N

D O S S I E R | Debat airlines

C O L U M N |

A N A L Y S E | Treinreizen

B V ’ S

E V E N T S

D E

K I J K E R | Ulrich De Smet, YelloSun

E N

Investeren in klantenbinding

H U N

I N

R E I S P E R I K E L E N | Steven Decraene

D E

K I J K E R

D R O O M V E R K O P E R S

V E R A N T W O O R D E L I J K E

V E R E N I G I N G

U I T G E V E R

Koningin Astridlaan 29/0001, 8200 Brugge

V L A A M S E

R E I S B U R E A U S

Koen van den Bosch

Ondernemingsnummer: BE0415.612.633

V Z W

Koningin Astridlaan 29/0001 8200 Brugge

W E R K T E N

C O N T A C T

Fien De Baere, Axel De Corte, Yves Slabbinck, Eline Van Wynsberghe en

050/25.00.60

Koen van den Bosch, Smart Media Agency en VVR.

M E E

A A N

D I T

info@vvr.be www.vvr.be @VVRTeam

L A Y O U T

Smart Media Agency

N U M M E R

HONDERDEN PERSONEELS-

KORTINGEN

VOOR JOU

Exclusief voor VVR-leden Nog geen login-code aangevraagd?

A D V E R T E N T I E

Vraag ze aan via info@vvr.be

Editorial BAU, Business As Usual? Of toch niet?

anuit de sector blijven wij verder werken aan wat voor ons als sector belangrijk is. Toegegeven, niet altijd met de gewenste resultaten, maar meer en meer slagen we er in om als sector onze stempel te drukken. Samen met UPAV, de BTC, Vlara, ABTO, BTO, BATM, FBAA en BATA worden zaken afgestemd om zo met één stem naar buiten te kunnen komen. Dat is ook belangrijk om zo zaken te bewegen en onze sector verder te versterken, zeker binnen het kader van wat er nog allemaal aankomt. Dat brengt ons bij de BAU. Ja, ik heb ook even moeten googelen toen ik deze voor het eerst hoorde, maar het gaat om Business As Usual. Het is een modus waar we merken dat heel wat bedrijven ondertussen terug in blijken te zitten. Dit terwijl de realiteit leert dat het allesbehalve BAU is vandaag en dat het ook niet verstandig is om deze modus, gezien de druk op het milieu maar ook de druk op het imago van onze sector, zo verder aan te houden. Het moet niet minder, maar minstens anders. Een en ander blijkt ook uit wat je verder kan lezen in deze opnieuw boeiende Hoogvlieger. De inzichten van Professor Paul Peeters van de Breda University of Applied Sciences en het uitgebreide rapport geven heel wat kapstokken om zaken op een andere manier aan te pakken zodat we naar een duurzamer reizen kunnen gaan. Via de Belgian Travel Academy kan je opleidingen volgen die je zonder twijfel verder zullen

helpen in dit traject en waarbij je kan leren van collega’s. Het gesprek met onze ‘home carriers’ is zonder meer boeiend te noemen. Daar is het geen BAU. Het is steeds zoeken naar verder verbeteren en optimaliseren binnen het gegeven kader en dat is uitdagend. Het gezond uitbreiden van netwerken, nieuwe toestellen die properder zijn en minder lawaai maken in de vloot opnemen en dat allemaal op een rendabele manier doen, omgaan met crisissen,… Iedereen in de toeristische ketting heeft zijn deel. Met Philippe Hagelstein als nieuwe voorzitter bij UPAV hebben we er een perfect meertalige collega bij die meteen samen met Sébastien Crucifix (de nieuwe secretaris-generaal van UPAV) de hand aan de ploeg geslagen heeft. Het beweegt en we bewegen steeds in overleg samen. Tijd dan ook om te gaan voor het CERTA-label 2024, waarmee ook jij beweegt! Het is een uniek label dat jou als reisprofessional onderscheidt en dat over het hele landgebied erkend is. Het zorgt voor herkenning en loyaliteit, vertrouwen, kwaliteitsperceptie bij de klant en het stimuleert de consument om te gaan voor die specifieke reisprofessional! We wensen jullie alvast een bijzonder mooi en boeiend 2024 toe! Door Koen van den Bosch

I N T E R V I E W

Philippe Hagelstein Voorzitter UPAV

‘De UPAV-wind sterker en krachtiger doen waaien!’

het vorig nummer van De Hoogvlieger hoopte Jan Van Steen dat met het aanstellen van Philippe Hagelstein er wellicht een nieuwe wind door UPAV zal waaien. Meteen dan ook onze eerste vraag aan de 59-jarige uit Leuven afkomstige gesprekspartner die na zijn universitaire studies licentiaat toegepaste economische wetenschappen en na een aantal leidinggevende functies te hebben bekleed op auditen financiële afdelingen van Coopers&Lybrand en Econocom, in 1990 de reisindustrie binnenstapte. En dit via het familiale Voyages Helios (vandaag goed voor 14 kantoren, 13 in Wallonië en 1 in Brussel) en in 1995, samen met enkele gezellen, Gigatop oprichtte, dat later omgedoopt werd in Gigatour dat ondertussen present is op 53 plaatsen in Franstalig België. Voorts was Roger Hagelstein, Philippe’s vader medeoprichter van Selectair en wil de zoon uiteraard zijn beste krachten aanwenden om UPAV verder uit te bouwen, maar dit tevens, samen met de VVR en toekomstige andere betrokkenen, om zodoende te streven naar uiteindelijk één stem voor de hele Belgische reisindustrie. Vandaar hun gezamenlijke inspanningen om met de Belgian Travel Confederation de sector te wapenen voor de talrijke uitdagingen die aan de (Europese) horizon van de reisindustrie opdoemen. Philippe Hagelstein is al lang geen onbekende in de reisindustrie. Jarenlang is hij reeds begaan met het reilen en zeilen van de sector, in de eerste plaats via Voyages Helios en Gigatour, maar zijn enthousiasmerende inzet vertaalt zich nu ook sedert juni dit jaar in het voorzitterschap van UPAV, Union Professionnelle des Agences de Voyage, waar hij zich vooral wil inzetten voor het welzijn van de reisindustrie in het algemeen en deze van de gewaardeerde reisagenten in het bijzonder.

Jan Van Steen sprak van een nieuwe wind binnen UPAV. Is die er reeds? “De wind die altijd al door UPAV heeft gewaaid, willen wij in de toekomst nog harder en sterker doen waaien. Ik bedoel daarmee dat we ons met z’n allen nog meer gaan inzetten om onze leden, overal waar nodig, te vertegenwoordigen en te verdedigen en hun inzet extra promoten en ook optimaal waarderen. Zo ben ik in mijn job als ceo van Gigatour niet weinig fier dat er tijdens corona niet één van onze kantoren de dieperik is ingegaan.” Maar na de gesel van corona wachten er nu toch flink wat andere uitdagingen voor de reisprofessionelen? “Dat klopt en er zijn inderdaad een aantal belangrijke dossiers die in de komende maanden en jaren onze intensieve aandacht zullen opeisen. Ik denk hier o.a. aan de wet op de insolventieverzekering, de nieuwe Europese richtlijnen inzake btw, waarbij administratief heel wat komt kijken en zeer zeker ook de op komst zijnde Europese ingrijpende normen voor een duurzamer Europa.” Allemaal zaken die het liefst zeer duidelijk en dringend een bundeling van krachten vragen? “Zeer zeker. Vandaar dat we de bestaande krachten moeten proberen te convergeren naar één spreekbuis. Tussen de VVR en UPAV waren er in het verleden al regelmatig interessante contacten, maar deze werden in de recentste jaren steeds intensiever, met als belangrijk hoogtepunt het gezamenlijk organiseren van het #BETravelCongress by UPAV en VVR in het Portugese Coimbra. Daarnaast zijn we als UPAV en VVR founding fathers van de Belgian Travel Confederation, die ook openstaat voor alle andere beroepsverenigingen in onze sector, zo

I N T E R V I E W

zijn we ongetwijfeld op weg om onze doelstelling te verankeren. Een en ander kadert vanzelfsprekend in onze bekommernis om de reisagent van vandaag én van morgen de verzekering te kunnen geven dat het beroep bijzonder attractief is en waaraan we overigens alles willen doen opdat het ook zo zou blijven.” “Mag ik in deze context tevens een poging doen om de ‘stadslegende’ te doorbreken dat het voor de klant wel eens duurder zou kunnen zijn om via een reiskantoor te passeren omdat dit een extra tussenstation betekent dat ook moet betaald worden. De potentiële klant weet echter niet dat reiskantoren, door de orde van grootte waartoe ze meestal behoren, interessante prijzen en diensten kunnen aanbieden. Bovendien ben je als klant in een reiskantoor extra beschermd. Vandaar ons adagium dienaangaande: als klant heb je bij een reisagent alles te winnen en niets te verliezen! Overigens hebben de zomerse bosbranden her en der in de wereld andermaal de vinger op de wonde gelegd, daar waar je als je zelf je reizen organiseert, je toch aardig in de problemen kunt geraken, terwijl zij die konden terugvallen op hun reisagent, daar waar nodig vrij vlot konden gerepatrieerd worden en in veel gevallen ook hun centen konden terugkrijgen voor prestaties waarvan ze door het onheil niet hebben kunnen genieten.” Wat zijn verder de speerpunten waarop u in de nabije toekomst als UPAV absoluut de nadruk wil leggen?

Mag ik van de gelegenheid gebruikmaken om een schouderklopje uit te delen aan mijn voorgangers Damien Maréchal en Paul Lorsignol, die resp. drie jaar voorzitter en twee jaar ondervoorzitter waren, want zij hebben in bijzonder moeilijke coronatijden de krachten toch weten te bundelen en een basis gelegd waarop wij nu op passende manier kunnen voortbouwen. Speerpunten zijn, naast degene die al opgesomd werden, ruime aandacht besteden aan nieuwe spelers in de markt, alsook aan nieuwe manieren van verkoop. Het spreekt verder voor zich dat wij onze positie als sleutelspeler in de toeristische sector in de komende jaren nog meer glans willen bijzetten en daarbij bestendig zullen blijven sleutelen aan lokale ontwikkelingsfactoren zodat we representatief zijn en blijven voor de hele beroepsgroep. Wij willen in de toekomst ook hemel en aarde bewegen om de geest van ethisch en duurzaam ondernemerschap te bevorderen en daardoor hoogwaardige banen blijven creëren. Uiteraard blijven we zoeken naar uitmuntendheid voor onze reizigers. Ingrijpende monitoring binnen de sector blijven bevorderen en ontwikkelen is hierbij primordiaal en dit door middel van een doorgedreven opleiding en dito training.

I N T E R V I E W

De wind die altijd al door UPAV heeft gewaaid, willen wij in de toekomst nog harder en sterker doen waaien. – Philippe Hagelstein

In deze constant veranderende en globaliserende wereld is het niet altijd even makkelijk om vol enthousiasme naar een zonnige toekomst voor de modale reisagent te kijken, of zien we dat verkeerd? “Als het over een zonnige toekomst gaat val ik graag terug op het verhaal van Voyages Helios. Helios is nu eenmaal de god van de zon. Wel, toen ik in 1990 ons familiebedrijf binnenstapte zaten we midden de eerste golfcrisis en neem het van mij aan dat we toen, drie maanden lang, geen enkele klant konden of mochten verwelkomen en de zon dus een hele tijd voor ons compleet niet meer scheen. Vandaag schijnt de zon volop in 14 Voyages Helios-kantoren.” “Als ik vandaag naar de toekomst kijk, zou ik de reisagent of zij die eraan denken om een dergelijke professionele loopbaan in de reisindustrie uit te bouwen toch de raad willen meegeven om ook in penibele momenten en toestanden te volharden want het is nu eenmaal de allermooiste job die er bestaat. Met veel inzet, voortdurende bijscholing en een doorgedreven discipline, wat kommer en soms een beetje kwel kan je zelf, maar ook je klant, via het reizen, het beste van de wereld ontdekken, waardoor je blik constant verruimd wordt. Zeg nu zelf: reizen is toch in de eerste plaats met volle teugen genieten van het mooiste dat de wereld te bieden heeft. En natuurlijk ook lid blijven of worden van UPAV. Zoveel is zeker!”

I N T E R V I E W

Korte commentaren UPAV: leden verdedigen ABTO: graag meer medewerking ECTAA: veel succes met EU-verdragen IATA: vlug een garantiefonds voor airlines VVR: prachtige medewerker Koen van den Bosch: prima vriend Damien Maréchal: echt bekommerd om de leden Anne-Sophie Snyers: sterk geëngageerd in al haar taken Jan Van Steen: indrukwekkende prof Voyages Helios: zaak van een leven Gigatour: band of brothers

Bedrijfsinfo Union Professionnelle des Agences de Voyage UPAV: (opgericht in 1937) heeft tot doel de belangen van haar leden, agentschappen en reisorganisatoren te behartigen. Daarnaast wil zij het leven van reizigers - de klanten van de leden -, makkelijker maken door hen te voorzien van relevante informatie. Het gemeenschappelijke doel is dat reizen en verblijven, zowel op vakantie als voor werk, zo zorgeloos als mogelijk verlopen. Aantal leden (reisagenten + touroperators): 302 Raad van Bestuur: 12 leden Voorzitter: Philippe Hagelstein Secretaris: Jean-Christophe Weicker Adres: Rue de Rodeuhaie 1 te 1348 Louvain-la-Neuve Tel.: 010/ 65.40.78 E-mail: info@upav.be Website: www.upav.be Stichtend lid Belgian Travel Academy

I N T E R V I E W

Korte vragen, korte antwoorden Wat heb je in je loopbaan niet kunnen verwezenlijken dat je zo graag had gewild? Indien ik geen economische studies had gedaan, was ik wat graag historicus geworden. Op wat ben je het meest fier? Zonder twijfel op mijn drie zonen. Wat is je meest onhebbelijke karaktertrek? Ik wil soms teveel uitleggen aan mensen die het blijkbaar reeds begrepen hebben. Wat maakt je gelukkig? Mijn familie (en al schertsend) de rest moet mij gerust laten… Wanneer ben je ongelukkig? Als ik af te rekenen krijg met prutsers in alle betekenissen van het woord Wat doe je als je 100 miljoen euro met de Lotto wint? Ik zou een goed doel oprichten om de minderbedeelden een reddende hand te reiken, vooral aan kinderen die geen toekomst hebben in hun leven. Bestemmingen waar je absoluut opnieuw naar toe wilt? Als ik om een of andere reden België zou moeten verlaten zal dat richting de Markiezen-eilanden in Frans-Polynesië zijn. Ik ben er geweest, heb er zes van de archipel bezocht en zou graag nog eens teruggaan. Bestemmingen die je nog wil ontdekken? Japan, Kenia en Israel. Mag ook in wanorde zijn. Citytrips? Ik ben niet zo gek op steden, maar Los Angeles en Wenen spreken me serieus aan. Lees je soms? Ik lees veel, vooral historische romans. Hobby’s? Ik speel golf en hoop mijn handicap nog ingrijpend te kunnen verbeteren. Muziek? Mozart staat absoluut bovenaan mijn lijstje. Van wat lig je ’s nachts wakker? Enkel soms als ik geplaagd wordt door een overvolle agenda.

Tekst: Yves Slabbinck Foto’s: UPAV

L I D

I N

D E

K I J K E R

Ulrich De Smet, YelloSun

“In elke crisis schuilt volgens mij een opportuniteit”

“O

fficieel zijn we met Yellosun al in 2019 op de markt gekomen, net voor de coronacrisis dus. Daardoor hebben we gekozen om pas operationeel te worden in 2021. Op vandaag zijn we eigenlijk een filiaal van de Franse touroperator Mondial Tourisme. Al is die link tussen Mondial Tourisme & YelloSun vandaag louter financieel en administratief.”, klinkt het enthousiast. Aan het woord is Ulrich De Smet. De gedreven zaakvoerder van het relatief nieuwe YelloSun is na zijn terugkeer uit Frankrijk vastbesloten om van de touroperator een succesverhaal te maken. “Onze start in december 2019 is eigenlijk ook gelinkt aan het verdwijnen van Thomas Cook in september van dat jaar. Die gebeurtenis kun je toch wel een aardverschuiving op de markt noemen, wat ons nog een extra impuls gegeven heeft om snel van start te gaan. Door het verdwijnen van Thomas Cook en de

komst van corona werd de sector verplicht om zich toch iet of wat te herorganiseren. Plots bleek er de nood te zijn aan een nieuw alternatief voor onder andere TUI. Die coronacrisis hebben wij dan ook op een speciale manier beleefd: we hadden op dat moment nog geen lopende operaties of dossiers. Het goeie aan die periode, en ik denk dat ik een van de weinigen ben die daarin echt opportuniteiten ziet, is dat het ons tijd gegeven heeft om de komst van YelloSun goed voor te bereiden en uit te bouwen terwijl de ganse markt stillag. In normale omstandigheden sta je bij zoiets onder tijdsdruk om op tijd een aanbod te voorzien. Nu zijn we op de markt kunnen komen met een project dat klaar was, en waar er ook een aanbod was.”, verduidelijkt hij. “We hadden ook nog geen lopende kosten wat wachten mogelijk maakte. In mei 2021 zijn we zo finaal opgestart: corona was nog niet helemaal achter de

L I D

rug, maar toen leek het risico wel beperkt. Er waren geen overboekingen of annulaties meer. Achteraf bekeken, maar dat besefte ik vanzelfsprekend toen nog niet, bleek die crisis heel wat spelers knock-out geslagen te hebben. Bij ons was dat toen net omgekeerd: wij waren nieuw en zaten vol enthousiasme. Nu, twee jaar later voel je dat de concurrentie opnieuw is zoals voorheen. Iedereen is wakker & zit vol dynamiek. Wij wisten natuurlijk ook niet precies hoe het zou lopen de eerste maanden. Dus ja, ik had vanzelfsprekend ook wat schrik dat die eerste boekingen op zich zouden laten wachten. We hadden ons echter voorgenomen om niet te panikeren, ongeacht de tijdsduur. We hadden echter het geluk dat er de dag van de opening meteen twee boekingen binnen kwamen, hiervoor zijn we Katie Rollier – Rantour voor eeuwig dankbaar! De druk was zo meteen van de schouders. Het eerste jaar was er ook nog geen grote prestatiedruk: voor YelloSun hadden we een ontwikkelingsplan klaar voor de komende drie jaar. Uiteindelijk is de opstart wel veel beter dan verwacht verlopen.

I N

D E

K I J K E R

Wij proberen vooral het verschil te maken in dienstverlening en kwaliteit. We gaan bijvoorbeeld zeer voorzichtig om met het aanbod van hotels. We checken vooral op basis van de verschillende ratings. De ongeschreven regel is dat een hotel minimum een 8/10 moet toebedeeld krijgen alvorens ze opgenomen kan worden. We zijn een kleine ploeg, dus efficiëntie is belangrijk en verwerking van klachten en problemen oplossen zie ik eigenlijk als energieverlies.”, klinkt het vastbesloten. “Door die zin voor kwaliteit hoger te leggen, komen er minder klachten waardoor het allemaal wat performanter wordt. Yellosun moet ook nog volop z’n imago opbouwen op de markt, dus een goede naam, met zin voor kwaliteit, is in mijn ogen wel zeer belangrijk. Elk seizoen worden zo ook de producten bekeken waar we toch klachten ontvingen. Die geven we dan een budget label mee of halen we uit het aanbod. Meestal wordt in de sector een klachtenratio gehanteerd van zo’n 3%. Daar gaan wij nog iets verder in: als 1,5% van de geboekte klanten klachten ondervindt, zullen we ons toch al vragen stellen.

L I D

I N

D E

K I J K E R

Wat me vooral opviel bij de opstart is hoe weinig dienstverlening er vandaag is naar de reisagenten toe. Daar willen we dus ook echt op inzetten. Vandaar ook dat we de keuze gemaakt hebben van in het begin om enkel en alleen te verkopen via de reisagent.

Als je opgegroeid bent in de hotellerie, dan denk ik te mogen zeggen dat je weet wat werken is. Maar een bedrijf opstarten, dat is toch nog iets anders. Ik heb nog nooit zo veel uren geklopt als de voorbije drie jaren”, lacht Ulrich.

We zijn generalist in klassieke vakanties met het betere product. De betrachting is om in eerste instantie een solide positie op te bouwen op de Belgische markt alvorens het buitenland te overwegen. We werken wel al met een aantal buitenlandse luchthavens die bereikbaar zijn vanuit België, maar vandaag richten we dus enkel op een Belgisch publiek. Momenteel zijn we ook goed vertegenwoordigd op het Franstalige landsdeel en we zien ook dat een aantal Fransen uit de grensregio makkelijk bij ons boeken.

“Automatisch heeft dat tempo ook invloed op de hoeveelheid vakantie en op reizen. Gelukkig zitten we wat dat betreft wel in de goeie sector: heel wat mensen slagen er ook in om het nuttige te koppelen aan het aangename, maar vandaag is dat voor ons nog iets te vroeg. Alles is nu ingesteld op YelloSun opbouwen en groeien om een sterke speler te worden. We willen een marge opbouwen om tegen een stoot te kunnen, want in het toerisme gebeurt er altijd wel iets. Er ligt dus nog wel wat werk op de stapel.

Het klassieke Belgische marktaandeel is meestal zo’n 65% Vlaams & 35% Waals, maar ook daar zijn wij iet of wat atypisch. Bij ons is het eerder 50% aan beide landsdelen. Ik vermoed dat dat enerzijds te maken heeft met onze positie op Tunesië, die hoofdzakelijk een Franstalige bestemming is en anderzijds de dominantie van TUI in Vlaanderen, waar we nog volop tegenop boksen. We zijn begonnen met bestemmingen die ook in corona vlot bereisbaar waren: Funchal in Portugal bijvoorbeeld. In het tweede jaar hebben we dan ook op Tunesië ingezet omdat ik het gevoel had dat Tunesië op dat moment wat onderbelicht was. Thomas Cook was daar een zeer sterke speler en die was weggevallen. Naar volgend jaar toe zullen we bijsturen wat het aantal bestemmingen aangaat. Het aantal zal zo iet of wat naar beneden gaan, maar onze positie zal wel versterkt worden. Het is mijn persoonlijke overtuiging dat, wil je in het toerisme slagen, je heel voorzichtig moet omspringen met de vaste kosten, net omdat de marges in deze sector zo beperkt zijn. Door streng te zijn in ons aanbod, trachten we de noodzaak aan problemsolving te beperken. Problemen minimaliseren is dus een belangrijke missie. Ik heb vooraf hoofdzakelijk in de hotellerie gewerkt, net op het moment dat de plicht riep en ik mijn legerdienst zou doen werd deze met onmiddellijk ingang afgeschaft. In plaats van in een kazerne kwam ik zo bij Sunair terecht en zo ben ik in het touroperating gebeuren gerold. Eens ik hiervan geproefd had, was ik verkocht.

De laatste jaren is vakantie voor mij vooral een manier om uit te rusten en de batterijen opnieuw op te laden. Toen ik jonger was trok ik er wel wat avontuurlijker op uit, met de rugzak of met de fiets. Vroeger deed ik ook vaak actieve vakanties. Dan schreef ik me in voor één of andere halve marathon en ontdekte ik terwijl de stad. We wilden dit jaar met Yellosun de halve marathon van Marrakesh organiseren voor de sector, helaas kan dat nu niet doorgaan. Ik hoop dat we het volgend jaar wel kunnen realiseren. Prachtig om in januari al lopend onder de zon Marrakech te verkennen. Opportuniteiten zien in moeilijke omstandigheden is ook een bijzondere kwaliteit. Crisissen doorbreken routines en dwingen om anders te werken, wat meestal nieuwe ideeën oplevert. Gelukkig heb ik net die drive nodig. Wanneer het te makkelijk is, verveel ik me al snel en ga ik bewust op zoek naar uitdagingen. In mijn ogen is YelloSun geslaagd wanneer we een solide merk kunnen uitbouwen op de Belgische markt dat tegen een stootje kan op lange termijn. Het is pas met het wegvallen van Thomas Cook dat ik ben gaan geloven in de opportuniteit van een nieuwe touroperator. Daarvoor was er simpelweg geen plaats voor een derde speler. Met YelloSun willen we trachten die concurrentie aan te gaan. Tot nu toe loopt alles volgens plan, dus als wij op ons elan verdergaan, zie ik niet in waarom dat doel op langere termijn niet zou slagen.”, sluit hij enthousiast af.

L I D

I N

D E

K I J K E R

We willen volop inzetten op dienstverlening naar de reisagent. Iets wat er de afgelopen jaren wel op heeft ingeboet.

L I D

I N

D E

K I J K E R

Korte vragen, korte antwoorden Reizen die nog op je verlanglijstje staan? “Australië en Nieuw-Zeeland, maar ook daar ontbreekt het me helaas (voorlopig) aan tijd. Eerstvolgende bestemming is New-York in familieverband. In de zomer hebben we onze vaste stek in Spanje. Is dit een job die je voor de rest van je leven wil doen? “Ja, absoluut. Touroperating zit intussen in mijn bloed, toerisme in mijn DNA en ik kan me moeilijk inbeelden om nog iets anders te gaan doen.” Welke interessante boeken heb je onlangs gelezen of welke podcasts kan je aanraden? Wolfzomer van Hans Rosenfeldt, De Bourgondiërs van Bart Van Loo, Het Plan van Nando Boers over het succes van Jumbo Visma. Wat gaat er altijd mee in je koffer? “Schanulleke, de knuffel van mijn dochter. Zij stak deze altijd in mijn koffer zodat ik aan haar dacht. Ook gisterenavond, toen ik terugkwam uit Parijs, was het eerste wat ze me vroeg of ik Schanulleke wel effectief meegenomen had.”

L I D

I N

D E

K I J K E R

Bedrijfsinformatie Opgericht: 2021 Aantal kantoren: 1 Lid van: VVR Aantal medewerk(st)ers: 8 Telefoon: 03 / 349 31 82 E-mail: info@yellosun.be Website : yellosun.be

Tekst:Eline Van Wynsberghe Foto’s: Ulrich De Smet

D O S S I E R

Dossier

Debat Airlines

Dat luchtvaartmaatschappijen binnen de toeristische sector een belangrijke rol vervullen, behoeft weinig betoog. In deze editie van De Hoogvlieger gaan we dan ook in gesprek met Frederic Dechamps (Brussels Airlines) en Gunther Hofman (TUI fly) om hun rol als home carrier van de nationale luchthaven en de gevolgen daarvan te belichten. Laat ons meteen aanvatten, wat is volgens jullie het belang van home carriers? Ik bekijk de zaak graag op drie niveaus: voor de toeristische industrie, en dat zowel inkomend en vertrekkend toerisme, binnen de economische context & de combinatie met cargovervoer? Frederic Dechamps: “In de loop der tijd hebben wij met Brussels Airlines die rol van home carrier eigenlijk toebedeeld gekregen via de directe historische link met Sabena natuurlijk. Maar ik ben wel van oordeel dat die rol van home carrier vanuit het perspectief van Brussels Airlines een geheel andere invulling heeft gekregen na de overname door Lufthansa Group. De dag dat wij als home carrier zijn benoemd binnen Lufthansa Group heeft dat voor ons immers heel wat teweeggebracht. De integratie met Lufthansa heeft

enerzijds natuurlijk heel wat synergiën opgeleverd aangaande producten en middelen. Anderzijds telt Lufthansa Group zo’n 100.000 werknemers. Binnen Brussels Airlines zijn dat er ‘maar’ zo’n 3.300, maar dankzij die rol van home carrier hebben we binnen die groep wel altijd een stem gekregen. België is op die manier ook lid geworden van de strategische ‘thuismarkten’ van Lufthansa Group, samen met Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland, wat ons dus wel binnen de groep een belangrijke rol geeft. Die stem die we krijgen, geldt ook op alle vlakken: projecten, prioriteiten die gesteld moeten worden, investeringen… Die rol van home carrier proberen we ook te bezegelen via de ‘Belgitude’ die we trachten naar voren te brengen in ons aanbod. Dat manifesteert zich bijvoorbeeld in partnerschappen met Tomorowland, de Rode Duivels of de ‘icon aircraft’, met Kuifje of de Smurfen op. Die rol van home carrier is trouwens ook niet enkel van belang voor ons als maatschappij, maar ook voor de luchthaven van Brussel. Brussel is nu binnen Lufthansa Group de vijfde hub naast Frankfurt, München, Wenen en Zürich. Lufthansa heeft er nu dus ook alle belang bij om Brussel als hub te doen groeien. Dat was in het begin niet het geval.”

D O S S I E R

Gunther Hofman: “Ook voor de toeristische sector zijn home carriers van bijzonder belang. Ik wil daarvoor verwijzen naar een studie weliswaar die dateert van voor corona en die in dit geval handelt over Schiphol, maar die toont wel aan dat 65% van alle passagiers die op Schiphol passeren, reizen met een vrijetijdsmotief (vakantie of VFR (visit friends & relatives)). Die verdeling is niet zo breed bekend. Dezelfde parallel is zeker met Zaventem te trekken. Heel vaak denkt men ‘toerisme is maar een klein aandeel van de activiteit van een luchthaven’, maar deze studie toont aan dat dat eigenlijk de hoofdmoot is. De studie dateert van voor corona, maar ik denk dat je wel mag aannemen dat die verdeling ook na de Coronaperiode nog scherper is geworden aangezien er toch wel sprake is van een verschuiving op de markt. We zien immers dat Corona serieus heeft ingehakt op zakenreizen. De twee segmenten (leisure en business travel) zijn niet in gelijke mate weer opgepikt nadien. Er is nu natuurlijk wel een inhaalbeweging van de zakenreizen, maar zeker in het prille begin na Corona was er echt een verschil te merken. Voor home carriers betekent dat dat zowel voor inkomend als vertrekkend toerisme zij een zeer groot aandeel vertegenwoordigen van de passagiers op een luchthaven. Ik denk dat wij beiden wel voldoende aanbod bieden voor outgoing-toerisme, zowel vanop internationale als nationale luchthavens, maar voor incoming-toerisme is er wel nog een enorm potentieel dat volgens mij nog onaangeroerd is. We merken dat de toerist de weg naar regionale luchthavens nog niet altijd weet te vinden. Daar is dus nog een groot potentieel voor spelers zoals een Westtoer of een toerisme Antwerpen om een visie en een beleid te ontwikkelen om dat potentieel aan te boren. Er zijn mogelijkheden, maar dan moet er wel een visie en een beleid worden voorzien en dat is vandaag een beetje afwezig.” TUI zegt dus 65% is leisure. Brussels Airlines is zich de laatste tijd ook meer gaan focussen op leisure bestemmingen. Is dat daar direct aan gelinkt? Frederic: “Wat duidelijk is, is dat ons netwerk van bestemmingen voor de crisis 60% corporate omvatte en 40% leisure of hybride. Na de crisis is dat inderdaad het omgekeerde geworden. Binnen een luchtvaartmaatschappij, en dan spreek ik meer over de mensen die zich buigen over het ontwikkelen van een bestemmingsnetwerk, was er altijd sprake van een soort van dogmatisme. Die aanpak is nu heel wat meer opportunistisch geworden. We houden niet meer vast aan wat gewoonlijk werkte. Waarom zouden we vasthouden aan een Birmingham in juli met zo’n 35 mensen aan boord als we die capaciteit volledig kunnen vullen op andere

bestemmingen? We vliegen nu waar en wanneer de mensen willen vliegen en dat is voor mij een heel positieve wissel in de mindset. Inderdaad, op vandaag is er tot 20% minder business travel dan in 2019. Dat laat zich niet noodzakelijk voelen in de eindcijfers, maar wel in het aantal passagiers. Dat mindere aandeel moet logisch gezien gecompenseerd worden door andere segmenten. We zien concreet dat multinationale bedrijven minder zakenreizen ondernemen. Die hebben echt een reispolicy uitgetekend en hebben besparingen doorgevoerd. KMO’s zijn dan wel weer actiever. Die zijn natuurlijk heel wat meer gefragmenteerd wat het ook wel uitdagender maakt om hen te overtuigen. We trachten dat segment nu te bereiken via strategische partnerschappen en businessassociaties met Unizo, Agoria, UCM,… We geven eigenlijk voordelen aan hun leden en we vragen hen om op hun beurt naar hun leden te communiceren. Daarnaast is er natuurlijk ook nog het MICE-segment waar Brussel is ook nog altijd in de top vijf zit qua bestemmingen. We zien dat er nog heel wat conferenties doorgaan, al is het dan met minder deelnemers.” Waar Brussels Airlines de shift maakt van business naar een focus naar leisure, was TUI eerder vooral bekend als leisure aanbieder, komen jullie vandaag ook op als sterke speler voor business? Gunther: “TUI wordt inderdaad vooral gepercipieerd als ‘vakantie’. TUI is de grootste reisorganisatie in Europa, dus dat is in die zin ook logisch. Wat veel minder mensen weten, is dat maar 33% van de TUI fly-productie leisure, pakketreizen dus, is. Momenteel hebben we daarnaast ook mensen aan boord met een hybridemotief: zakenmensen, of mensen die hun familie gaan bezoeken in Marokko of Algerije… Wij doen niet enkel Malaga of Alicante, maar ook Casablanca. Het hybridemodel is dus eigenlijk het model dat wij voeren vanaf de begindagen en daar gaan we ook verder in ontwikkelen. De focus blijft evenwel op vakantie. De atypische bestemmingen zijn in de minderheid, maar we hebben ze wel, met heel wat VFR-verkeer of mensen met een tweede verblijf. Dat is laatste is trouwens ook de reden waarom we zoveel op Malaga en Alicante vliegen.” Frederic: “De zakenreizen die er zijn, situeren zich meer dan waarschijnlijk ook in het KMO-segment?” Gunther: “Klopt, we doen bijvoorbeeld ook full charters voor KMO’s, of grote bedrijven. Zoals gezegd: het concurrentieveld is natuurlijk veranderd na corona. We focussen nu nog veel meer op leisure dan vroeger.”

D O S S I E R

Frederic: “Wat we ook zien is dat binnen zakenreizen er minder en minder dagreizen zijn. Mensen vliegen niet meer op en af. De gemiddelde lengte in Europa is nu twee à drie dagen geworden. Ik denk persoonlijk dat het fenomeen van de ‘bleisure’ ook aan het opkomen is: de combinatie van business met leisure. Een zakenreis met daarna of daarvoor twee dagen vakantie om de stad te bezoeken komt heel vaak ter sprake. De eerste zes maanden van 2024 heeft België ook de rol van ‘presidency of the European Union’ veroverd. Dat gebeurt ongeveer om de vijftien jaar. Wij willen daar als home carrier echt wel een rol in spelen. We weten dat er dan heel wat meer incomingtoerisme aankomt dan outgoing. Heel wat mensen zullen van verschillende landen naar Brussel komen. Ik denk dat er zeker een mogelijkheid bestaat om daar echt iets mee te doen.” Gunther: “Wij zien ook meer en meer het fenomeen van workation opduiken: mensen die op vakantie werken. Die trend is nog niet zo gigantisch groot, maar ook intern bij TUI zien we dat bijvoorbeeld. “ Frederic: “Lufthansa heeft zelfs een specifiek aanbod voor workations overal in de wereld, waar wie vanuit het buitenland wil werken specifieke voorwaarden kan verkrijgen voor appartementen. Binnen Brussels Airlines is dat niet iets wat we noodzakelijk willen aanmoedigen want ik zie het ook bij collega’s: je hebt dan een Teamscall met verschillende tijdzones, wat het natuurlijk wel moeilijk maakt.” Gunther: “Dat is natuurlijk al workation 2.0. Momenteel spreek ik vooral van de trend die bij voorkeur vanuit dezelfde tijdszone plaatsvindt. Na een week vakantie in Malaga nog een week blijven en van daaruit werken bijvoorbeeld. Je kunt evengoed een Teamscall vanuit Malaga doen dan vanuit Brussel.” Ik hoorde jullie zeggen dat er bij incoming-toerisme wel nog heel wat potentieel zat, maar politiek lijkt me dat wel moeilijk aangezien we sowieso al met vier verschillende toeristische diensten zitten die uiteraard van regioministers afhangen? Frederic: “Ik stel inderdaad vast wanneer ik vergaderingen heb met de verschillende toerisme diensten: Toerisme Vlaanderen, Visit Wallonia, Visit Brussels, er geen sprake is van een collectieve visie. Als ik daar verkondig dat ik vaststel dat Portugal België niet op hun lijst heeft staan als bestemming en een overleg plan in Lissabon om België voor te stellen, volgen er drie soortgelijke presentaties terwijl één collectieve presentatie de hele lading zou dekken. Helaas functioneren die drie diensten op vandaag nog geheel alleenstaand. Dat is bijzonder spijtig en doet België inboeten aan geloofwaardigheid.”

Gunther: “Nationaal, als je kijkt naar Zaventem, is die luchthaven goed voor 2% van het Bruto Nationaal Product. Na de haven van Antwerpen, is die luchthaven dus de meest belangrijke speler, dat zegt natuurlijk wel wat aangaande het economische belang. Voor de regionale luchthavens, en dan val ik helaas in herhaling, zijn er wel nog heel wat mogelijkheden. Denk maar aan de bedrijvigheid in West-Vlaanderen: er is Wevelgem, maar de luchthaven van Oostende is momenteel onderontwikkeld. Hetzelfde geldt voor Antwerpen. Brussel is wat dat betreft natuurlijk beter gepositioneerd: Pfizer heeft zich niet voor niets gevestigd in Puurs. Als ik dan internationaal kijk en ik neem Griekenland als voorbeeld, stel ik vast dat er op elk eiland wel een luchthaven is die grote toestellen kan huisvesten. Dat zijn kleine gebieden, maar toch landt daar een Boeing 737, wat ook wel aantoont dat toerisme daar een belangrijke focus krijgt en een belangrijke opbrengst genereert. In die gebieden is toerisme een belangrijke economische factor die mee de welvaart ondersteunt en de levensstandaard aanhoudt. Dan begrijp ik niet dat bepaalde landen zoals een Senegal niet gaan voor een liberalisering van de luchtvaartsector. Met TUI hebben we daar een prachtig vijfsterrenhotel gebouwd, de nieuwe RIU Baobab, maar als Senegal er niet voor zal zorgen dat de connectiviteit met hun land geliberaliseerd wordt, kan dat een probleem worden. Toerisme is in Senegal de nummer één van opbrengsten, na visvangst. Dat soort landen heeft er in mijn ogen alle baat bij om de luchtvaartactiviteiten verder te liberaliseren.” Frederic: “België heeft momenteel geen gezamenlijke aanpak en ik weet niet of dat op die manier kan blijven duren. In het geval van Senegal heeft Brussels Airlines de meeste rechten, maar in andere gevallen zijn ook wij het slachtoffer van dat gebrek aan nationale aanpak. We weten dat Franstalige bestemmingen in Afrika vooral bediend worden door Air France en Engelstalige bestemmingen door KLM. Als Belgische markt schieten we daar dus tekort. Ik denk dat TUI en Brussels Airlines op bepaalde vlakken ook wel gewoon complementair zijn omdat we ons ook wel elk op bepaalde segmenten focussen. Pakketreizen, daar is TUI sterker in, ook al vliegen wij ook voor grote Tour Operators zoals Sunweb en Corendon. Maar voor bestemmingen in Afrika, zoals Senegal, vinden wij onze passagiers heus niet enkel in België, maar vanuit Toulouse, Lyon, Rome of Milaan bijvoorbeeld. Die vliegen allemaal via Brussel naar Senegal en ons gehele Afrikaanse netwerk.” Als je dan de connectiviteit van Brussels Airlines met bijvoorbeeld het hogesnelheidstreinnetwerk bekijkt, kun je je de vraag stellen waarom die connectiviteit nog niet is uitgebreid om de luchthaven nog meer te benutten.

D O S S I E R

Frederic: “Meer dan twintig jaar geleden zijn er gewoon een aantal politieke beslissingen genomen om de Thalys in Antwerpen en Liège-Guillemins te krijgen en niet in de luchthaven van Brussel, waardoor we nu voor de komende veertig jaar geen rechtstreekse verbinding hebben met de hogesnelheidstrein vanuit de luchthaven. Dat wordt ook niet zomaar georganiseerd want dat zijn enorme werkzaamheden. Daardoor hebben we gewoon een deel van onze klanten op een schoteltje aangeboden aan Air France-KLM aangezien je na een uur in Schiphol of Parijs staat. Daardoor zijn we enorm veel verkeer kwijtgespeeld.” Gunther: “Wij hebben daar inderdaad recent gesprekken over gehad. Tegenwoordig als je in de nieuwste wagons van NMBS reist, zie je wel echt dat er veel geld geïnvesteerd wordt in spoorwegen: leren zetels, aparte coupés, overal stroom,… maar als een bemanningslid van TUI een vlucht moet bedienen om 6 uur ’s morgens, raakt die met de trein niet op de luchthaven. Wij hebben dat intussen aangekaart, en nu volgt er een experiment waarbij de uurroosters van de trein worden aangepast. Daar moet dus dringend naar gekeken worden: ‘s morgens vroeg of ’s avonds laat raak je momenteel niet meer op of weg van de luchthaven.” Frederic: “Schiphol zet wel echt in op die intermodaliteit. Overal zie je ze opduiken: binnen een uur en een kwartier ligt de wereld aan je voeten. Dat doet Brussels Airport momenteel nog te weinig. Er is te weinig intermodaliteit. Ik ben nu zestien jaar bij Brussels Airlines aan de slag. Sinds de start droom ik ervan om in Ieper of Virton te mogen instappen en dan simpelweg het vliegtuig op te kunnen, maar hier in België lijkt me dat op dit moment gewoon onmogelijk. Nochtans zijn mobiliteit

en duurzaamheid de twee top belangrijkste topics voor de komende jaren. Sinds kort, splinternieuw, is er nu wel een samenwerking met Flibco om vanuit Rijsel met de bus naar Brussels Airport te komen. Dat is dus een eerste goeie stap, maar is nog altijd niet ideaal. Er zou een treinticket moeten zijn van elk station in België naar de luchthaven. Dat doet Lufthansa met de Deutsche Bahn al meer dan tien jaar, en dat doet KLM met Schiphol ook al tien jaar. Dat is een probleem en daar hebben we echt onze politici voor nodig.” In 2023 is duurzaamheid heel belangrijk. Europa legt ook heel wat regels op naar rapportering toe, waar jullie als grote bedrijven direct bij betrokken zijn. Hoe zien jullie dat vanuit jullie perspectief naar de toekomst toe? Jullie doen al jaren heel wat reportage, maar naar distributie toe heeft dat natuurlijk wel zijn gevolgen. Kleine kmo’s moesten hier voorheen geen rekening mee houden, maar nu dus wel? Frederic: “Wat duurzaamheid betreft, kunnen we er niet omheen dat de klokt tikt natuurlijk. Wat dat betreft, hebben wij geluk dat we deel uitmaken van Lufthansa groep en dat dat daar echt hun topprioriteit is. Ik zie drie pijlers: ‘to avoid’, dus niet reizen en dan moeten er alternatieven zijn om niet te hoeven vliegen en op een andere manier op je bestemming te raken. Ook dat is dus weer gelinkt aan de intermodaliteit. De tweede pijler is ‘to reduce C02’. Ik denk dat we, zowel TUI als Brussels Airlines, omwille van het feit dat we internationale bedrijven zijn wel de kennis intern hebben om daarin nieuwe projecten op te zetten en daarin onze verantwoordelijkheid te nemen. Is er een nieuwe vloot, dan wordt er gekeken naar de uitstoot.

D O S S I E R

Dat is daarnaast ook gelinkt aan operationele procedures: ook bij het taxiën wordt CO2 bespaard. Bovendien is die uitstoot ook politiek gelinkt via de ATC (Air Traffic Control). Vandaag de dag vliegen we niet de meest logische route. We vliegen op een bepaalde manier om zeker te zijn dat het vliegtuig in verschillende ATC-regio’s passeert omwille van financiële motieven. Een Single European Sky kan wat dat betreft wel een oplossing bieden, maar daar zijn we vandaag nog niet. Ook SAF (Sustainable Aviation Fuel) zou moeten beloond worden en niet afgestraft zoals dat vandaag het geval is. Het gebruik van SAF betekent ongeveer dertig procent minder uitstoot, maar kost vandaag wel 3x zoveel dan fossiele brandstoffen. De wil om SAF aan te kopen is er op vandaag wel, maar de kost is te groot. Ook daar zouden de autoriteiten dus kunnen hun steentje bijdragen. Lufthansa Group is in Europa de groep die de meeste SAF heeft aangekocht. De vraag is aan het stijgen, maar het aanbod niet. Die reserve SAF-brandstof gebruiken we nu in verschillende segmenten. Iemand die bijvoorbeeld via onze website boekt , kan ervoor kiezen te compenseren. De touroperator heeft de mogelijkheid om een aankoop van SAF te doen, waarbij ze dan kunnen communiceren over die positieve effecten. Zakenreizigers hebben de ‘green fares’: tarieven waar de compensatie in vervat zit. Er zijn dus verschillende producten, maar vandaag kijken onze klanten nog vooral naar het kostenplaatje.” Gunther: “Als je bepaalde politici vandaag bezig hoort, is vliegen geen must, maar daar ben ik het niet mee eens. Vliegen is een noodzaak om andere culturen te leren

kennen en mensen te verbinden. Ook wat er vandaag in de wereld gebeurt, is een zoveelste motief om daar verder op in te zetten. Vliegen lijkt mij dus wel degelijk noodzakelijk. Zijn er gevolgen van vliegen? Absoluut, daar moeten we niet blind voor zijn. Maken wij lawaai? Stoten wij CO2 uit? Ja, maar daar vind ik als bedrijf, maar ook als sector, dat wij daar onze verantwoordelijkheid in nemen. Bij TUI hebben we continue aan vlootvernieuwing gedaan. Ik werk nu binnenkort twintig jaar voor TUI en ik heb veranderingen zien gebeuren van de Boeing 737 Classic naar de Embraer E195-E2. Die laatste stoot op vandaag 30% minder CO2 uit en is 50% stiller dan zijn voorganger. Die technologie evolueert en gaat er echt op vooruit. Er worden dus echt wel gigantische inspanningen geleverd, maar men moet beseffen dat het tempo van technologische ontwikkeling niet hetzelfde is als dat van het maatschappelijk bewustzijn rond milieu. We kunnen niet sneller dansen dan de muziek die gespeeld wordt. SAF is vandaag 3 keer zo duur. Concreet als je een ticket koopt van 100 euro neemt brandstof daarvan zo’n 30% in beslag. Dus bij SAF kost je ticket al snel 160 euro in plaats van de eerdere 100. De prijselasticiteit van de klant reikt helaas niet zo ver. Als je vandaag een grote hoeveelheid SAF koopt, prijs je jezelf simpelweg uit de markt. Die vicieuze cirkel moet doorbroken worden als je de vraag naar SAF wil stimuleren. Je moet eigenlijk subsidies krijgen die de vraag doen toenemen en de prijs doen zakken. Het aanbod zal moeten volgen en er zal goedkoper moeten geproduceerd worden. Zo komt het systeem op gang.

D O S S I E R

Vergeet niet, we komen uit een heel donkere periode: we hebben maandenlang stilgestaan met onze vliegtuigen. Men vraagt ons te investeren in nieuwe technologieën en brandstof te kopen die drie keer zo duur is, maar we de wetgever zegt vandaag wel dat je verkoopmogelijkheden beperkt worden. Er is het idee om de luchthaven te sluiten ’s nachts en het aantal bewegingen wordt beperkt. We moeten dus investeren in nieuwe dure technologie maar die mag je niet inzetten, of beperkter inzetten. De rentabiliteit dan garanderen, is niet vanzelfsprekend. Een enorme paradox natuurlijk.” Frederic: “We moeten ook inzien dat de Belgische markt vandaag nog niet matuur genoeg is qua duurzaamheid. Als je dat vergelijkt met andere markten, denk maar aan de andere thuismarkten van Lufthansa, is er is nog een zeer grote noodzaak aan opvoeding van de maatschappij. De klokt tikt, of je het nu wil of niet. Er is bijvoorbeeld ook het project ‘fit for 2025’ waarbij 2% van alle vliegtuigen die in Europa vliegen, zal moeten vliegen met 2% SAF. Concreet wil dat zeggen dat binnen een jaar de prijzen van de tickets zullen stijgen als we samen geen bewuste maatregelen nemen. Dat weten veel mensen op vandaag niet, maar dat komt er echt aan. Ik mag hopen dat de SAF-prijs er dan ook op aangepast is. Een van onze grootste klanten zijn de Europese instellingen. Wij trachten hen dan ook te overtuigen om SAF te kopen. Zij moeten immers het voorbeeld geven.” Gunther: “Er is nog een bijkomend facet aan verbonden. Als je een tickettaks of iets dergelijks wil heffen, stel ik me de vraag of die dan terugvloeien naar de sector om bijvoorbeeld SAF te subsidiëren. Helaas gaan die taksen

dan naar de begroting en vloeit dat niet terug, terwijl dat wel nodig is om SAF aan populariteit te doen winnen. De tickettaks staat in Nederland in het regeerakkoord, dus die zal er zeker doorkomen daar, maar de opbrengsten daarvan gaan niet terug naar de luchtvaartsector en dat is nu net nodig om te stimuleren.” Frederic: “Sta me toe, maar ik vind die ecotaks (“inschepingsbijdrage”) die in april in 2022 in België geïmplementeerd werd een gemiste kans. Die taks werd hoofdzakelijk in het leven geroepen om vluchten van minder dan 500km te vermijden. Echter, als het er op aankomt, betaal je 10 euro voor een korte afstandsvlucht, maar 2 tot 4 euro voor een lange afstandsvlucht terwijl we allemaal weten dat een lange afstandsvlucht meer vervuilt dan die korte vlucht. Dat lijkt me niet doordacht.” Gunther: “De politieke agenda heeft vandaag ook tot doel om een stuk van de markt te elimineren. Door hogere prijzen zal een deel van de mensen die vandaag vliegt, niet langer die mogelijkheid hebben, terwijl vakantie wel een basisbehoefte is. Als die sector wegvalt, gaan er in Brussel direct 25.000 banen verloren en 40.000 à 50.000 indirecte banen.” Air Belgium is recent ook gestopt met lijnvluchten met passagiers, niet in het minst door politieke discussies van aandeelhouders. Levert dat ook opportuniteiten op voor jullie als er zo’n speler wegvalt? Gunther: “Het aanbod op de Caraïben op de Belgische markt heeft natuurlijk ook wel zijn beperkingen. We zijn een vrij klein land en als je met meerdere spelers een product

A N A L Y S E

aanbiedt dat ook wel vrij prijzig is, word je ook wel beïnvloed door het fenomeen van ‘hedging’ van brandstof. Als er een speler z’n brandstof op voorhand weet aan te kopen aan vaste prijzen, kan dat wel eens voordelig uitvallen naar prijs toe en dan is er snel pittige concurrentie.

pakketverkoop afkomstig van de reisagent. Voor ons is die reisagent dus zeer belangrijk in het hele distributieverhaal. Vooral als het “vroegboekingen” aangaat, daar heeft de reisagent ook een cruciale rol. Het aantal boekingen via de klassieke reisagent is groter bij vroegboekingen dan bij last minutes. “

Momenteel zijn we in normale omstandigheden en dus kunnen wij nu ook ‘hedgen’ aan grotere volumes. Dat was tijdens Corona niet zo, vandaar ook dat de prijzen duurder waren. Tegelijkertijd was er wel een Ryanair die tijdens die periode wél zijn prijzen van brandstof in de hand kon houden. De prijs van een ticket is dan wel duurder, maar als je met verschillende spelers een overaanbod creëert, draai je snel verlies op bepaalde routes. In zo’n situatie is het een normale commerciële beslissing om er ook een aantal rotaties uit te halen. Nu zijn er ook een aantal frequenties uitgehaald omdat er een luchtvaartmaatschappij weg is gevallen, en dat geeft twee mogelijkheden. Ofwel verhoog je je aanbod opnieuw, maar dat heeft sowieso een impact op de prijs, ofwel blijft je bij je voorgaande beslissingen omwille van de kostprijs om te vliegen. Het is dus zeker niet zo dat er sowieso een bijkomend aanbod wordt voorzien als er een luchtvaartmaatschappij wegvalt.”

Frederik: “Qua passagiersvolume is de verdeling als volgt: 50% online en 50% via B2B, dus de partners. Aangaande middelen zit dat percentage iets hoger bij de reisagent, zeker bij zakenreizen. De laatste cijfers die ik nog ken, zijn dat zo’n 53% van de verkoop in België via B2B verloopt.

Frederic: “Wat betreft lange afstandsvluchten zitten Gunther en ik in twee verschillende werelden. Voor TUI die zich vooral op Belgische passagiers richt is de intermodaliteit met Noord-Frankrijk en Zuid-Nederland cruciaal. Voor ons zijn die lange afstandsvluchten ook gelinkt aan de hub van Brussel. Er komt nu vanaf juni 2024 een tiende lange afstandstoestel voor vluchten naar Nairobi: wij zouden nooit een vlucht naar Nairobi volledig kunnen vullen vanuit België. Passagiers op die vlucht komen van Nederland, Amerika en Verenigd Koninkrijk. Ook Kinshasa, onze belangrijkste langeafstandsbestemming, zouden we nooit kunnen helemaal vullen vanuit België, daarvoor doen we beroep op joint ventures. Voor TUI is dat iets anders. Voor hen is intermodaliteit superbelangrijk, maar voor ons is de hub ook van belang. Daar willen we ook echt in groeien. Waarom zouden we zelf vliegen naar Canada als er een partnerschap is met Air Canada?”

We zitten vandaag ook in een wereld met veel crisissen: Corona hebben we achter de rug, maar de kans dat dat nog eens voorvalt is enkel groter dan voorheen. Er zijn natuurlijk ook stakingen, oorlogen … Hoe bereid je je maatschappij voor om snel te kunnen schakelen?

Laat ons nu even toespitsen op onze leden: touroperators, reisagenten, reisprofessionals. Jullie verdeling qua distributiekanalen hoe ziet dat er vandaag uit? Gunther: “Als ik kijk naar distributie is 70% van de

Ik heb ook een team van zo’n 40-tal mensen die ik uitsluitend besteed aan de reisagent. Als home carrier hebben we ook die verplichting vind ik om het meest uitgebreide team hier in België te hebben, met de lokale talen en de kennis van de lokale markt. In België hebben we zeer veel reisbureaus, en een zeer traditionele markt, dus we wilden die markt ook wel bedienen vanuit Brussel, niet vanuit Fuji of Afrika. Ik wil dat team in België dus ook wel echt behouden. Negentig procent van onze activiteit situeert zich tussen Brussel-Noord, Gent en Antwerpen, dus dan moet er wel echt een team hier aanwezig zijn.”

Frederic: “De maatschappij speelt in deze zeker een rol. In België zijn we veel flexibeler dan in pakweg Duitsland, omdat het om een kleiner land gaat. Ik zeg dat ook altijd tegen mijn collega’s in Duitsland. Duitsland is een cruiseschip, waar België een kleine vissersboot is, die kan veel makkelijker reageren. In een crisis zit altijd een opportuniteit om te leren. In België zijn we heel veerkrachtig want we hebben toch al heel wat crisissen door gesparteld. Voor Lufthansa was Corona een eerste crisis, maar ik heb als Belg bijna vijftien jaar crisis achter de rug: kijk maar naar de terroristische aanslagen. Wij leren van die lessen. Een crisis is bovendien de beste teambuilding die een bedrijf kan hebben: empathie en welzijn van mensen zijn nu de hoogste prioriteit geworden in ons bedrijf en net door de crisis. Voor die crisis was dat nooit gebeurd! We merken ook een grotere loyaliteit tegen over het bedrijf. Binnen

A N A L Y S E

Lufthansa Group wordt er ook elk jaar gepolst hoe de werknemers zich voelen en daar merken we echt wel een verschil. We hebben uiteraard heel wat negatieve effecten gehad, maar ik neem er ook zeker een paar positieve zaken uit mee. Nu is er bijvoorbeeld zeker een groter engagement van het personeel. Het grootste doel van Brussels Airlines is tot de top drie van beste werkgevers te behoren. Ook om de talenten binnen het bedrijf te houden, want iedereen heeft moeite om personeel te vinden. Dan verzorg je maar beter de mensen die er wel zijn.” Gunther: “TUI heeft natuurlijk een andere overeenkomst met de klanten dan een Ryanair. Annuleren betekent bij ons hotels, excursies en alles wat daarbij komt kijken annuleren, niet enkel de vlucht. Wij interpreteren een annulering anders dan een pure luchtvaartmaatschappij. Er is een groter engagement. Als wij annuleren nemen we vakantie af. Wij verkopen beleving, niet louter een ticket, waardoor terugbetalen niet altijd een oplossing is. Dat zit in het DNA van ons bedrijf: wij zullen er alles aan doen om die klant op zijn bestemming te krijgen.

Dat zorgt dat wij onze vloot bij de minste twijfel verzetten naar bijvoorbeeld Rijsel of Maastricht. Wij overwegen zelfs op voorhand, zelfs al is er maar een dreiging, de verschillende mogelijkheden om annuleringen te vermijden. Dat is het engagement van TUI en daar zullen we ook op blijven inzetten. We zijn ook present op regionale luchthavens, wat in dat geval een belangrijke hulp is. Die aanwezigheid maakt het natuurlijk makkelijker om te kunnen inspelen op onverwachte gebeurtenissen.” Frederic: “Ik denk dat we in deze discussie ook één onderwerp ook zeker niet uit de weg mogen gaan en dat is het idee van ‘same level playing field’. Lufthansa Group heeft nu ook een officiële klacht ingediend bij de Europese Commissie om iedereen dezelfde voorwaarden te geven binnen de luchtvaart. Mensen die vanop regionale luchthavens vliegen, zoals Charleroi, moeten Skeyes niet betalen, terwijl zij die vanop Zaventem vliegen dat wel moet doen. Dat maakt concurrentie niet eerlijk. Je kunt je de vraag stellen of Charleroi, met 7 miljoen passagiers nog altijd kan aanzien worden als regionale luchthaven. Zoals we allemaal weten, kan het businessmodel van een Ryanair

D O S S I E R

zeker werken als men subsidies krijgt. Zij krijgen subsidies van de Waalse overheid per passagier. Brussels Airlines krijgt dat dan weer niet.” Hoe zien jullie de toekomst van die home carriers? Frederic: ”Ik heb vijftien jaar een Brussels Airlines met cijfers in het rood gekend, met uitzondering van één jaar. Het probleem was telkens structureel: de kostprijs. Wij vervoeren geen vierde van de passagiers in België als home carrier. Wij weten dat Ryanair daar een grote rol in speelt. Zij hebben 40% marktaandeel. Daar is sprake van een groot kostenprobleem om de concurrentie aan te gaan. Voor de crisis hebben we dat probleem dus structureel aangekaart. Dat heeft 25% van onze vloot gekost, zo’n 1.000 mensen qua personeel en 20% van de bestemmingen, maar dit jaar zullen we voor het eerst winstgevend zijn omdat er een aantal structurele aanpassingen zijn gebeurd. Dat is dus geen toeval, maar een kwestie van commercieel ingrijpen. Ik denk dat we nu een positief en duurzaam perspectief hebben voor de toekomt: structurele aanpassingen en de positieve kanten van de crisis gebruiken, dat levert ons voor de eerste keer winst op. Nu willen we groeien: één langeafstandsvlucht per jaar die er bijkomt. Vervolgens moet er politiek nog veel meer gelobbyd worden, maar daar moeten we samen aan werken.” Gunther: “Wat de vloot aangaat, zullen we blijven inzetten op moderne technologie. Daarnaast zijn we van oordeel dat er een beperking zal gebeuren in het aantal vluchtbewegingen op termijn, waardoor we de vluchtfilosofie zullen moeten aanpassen om onze capaciteit per toestel op te drijven. Ten tweede zullen we blijven inzetten op pakketten en het VFR-segment. Die twee blijven voor ons belangrijk. Finaal is er natuurlijk een verdere digitalisering: ons salesplatform is volledig aan vernieuwing toe. Er is nu ook grensoverschrijdende verkoop: TUI Nederland verkoopt nu ook vluchten vanuit Antwerpen bijvoorbeeld. Het idee dat we meer op de lokale markt geënt zijn, verlaten we nu

dus ook. Tot slot nemen we deel aan experimenten om ons verbruik nog te optimaliseren. Zo zijn er nu bijvoorbeeld experimenten om realtime het gewicht van de vlucht te kunnen bepalen. Zeker als je met duurdere brandstof gaat vliegen, is het verbruik nog belangrijker dan daarvoor.” Frederic: “Ik denk dat de grootste uitdaging voor maatschappijen de selfservice wordt. De reiziger moet zelf acties kunnen ondernemen: wil ik toegang tot de lounge, dan moet ik dat kunnen activeren via mijn smartphone.Is er een vlucht geannuleerd? Dan wil ik me zelf terug kunnen inboeken op een andere vlucht. Dienstverlening is zeker van belang als het fout loopt, maar als de mensen het zelf kunnen doen is dat nog beter. Opties moeten rechtstreeks aangeboden kunnen worden, dat is de toekomst denk ik. “ Gunther: “Wij hebben bij TUI een inhousetoepassing: TUIflightmarkt base, een NDC-toepassing in tarifering, en dat geeft meer differentiatie in het aanbod. Het is een toepassing die niet enkel van toepassing is voor de klant, maar ook voor de reisagent. Die heeft immers een veel vollediger en transparanter vluchtaanbod dan voorheen. Het helpt een aantal beperkingen die er vandaag zijn qua snelheid, content en differentiatie uit de wereld.” Frederic: “Ik denk ook dat het one order-project iets is dat de industrie volledig zal veranderen. Dat project heeft vooral vereenvoudiging tot doel. Het principe is dat dat het passagiersdossier, met alle voorkeuren bijeengebracht worden. Dat project zal de hele sector volgens mij nog meer door elkaar gooien dan New Distribution Capability (NDC) en dat komt er ongetwijfeld aan binnen zo’n 5 à 6 jaar.” Gunther: “Men is bij ons nu ook heel druk aan het nadenken over alle effecten van Artificial intelligence, wat volgens mij ook echt een gamechanger zal zijn. We zullen goed moeten nadenken hoe we die toepassingen kunnen inzetten en kunnen ombuigen tot iets positief. Doen we dat niet, zal dat onze rol her en der wel overnemen. “ Frederic: “De industrie moet ook veel meer

D O S S I E R

samengebracht worden voor lobbying. We moeten samenzitten en transparant met elkaar samenwerken om te kijken hoe we elkaar kunnen versterken. Alleen als we samenwerken zullen we vooruit raken.“ Gunther: “Er zijn op dit moment evenwel verschillende initiatieven van de Vlaamse en Federale overheid om een luchtvaartbeleid uit te stippelen. Alleen werken die niet samen en zijn er dus te veel partijen die los van elkaar rond de tafel zitten. Zowel regionaal als federaal zijn er dezelfde discussies aan de gang, dat is bijzonder jammer. Als we niet met elkaar samenwerken naar één en

dezelfde visie, zal er zeer weinig vooruitgang zijn. Die eenvormigheid is wat we momenteel missen om enige juridische standvastigheid te bieden aan een sector die sowieso al vrij volatiel is. Gelukkig zijn de luchtvaartmaatschappijen er zich van bewust dat hier quasi enkel gezamenlijke belangen zijn. Wij zijn dan ook zeer tevreden over de constructieve samenwerking tussen luchtvaartmaatschappijen binnen de Belgian Air Transport Association (BATA). Die gezamenlijke lobby is alvast goed bezig.“

Tekst: Eline Van Wynsberghe

C O L U M N

Waarom is investeren in klantenbinding zo belangrijk als marketingstrategie? Het klinkt vanzelfsprekend dat reizen verkopen aan goede, bestaande, loyale klanten makkelijker is dan aan nieuwe onbekende klanten. Het blijkt bovendien ook beduidend goedkoper en winstgevender te zijn om aan bestaande klanten te verkopen.

C O L U M N

Uit studies blijkt namelijk dat het – naargelang de sector – 5 tot 25 keer duurder is om een nieuwe klant aan boord te halen, dan om een bestaande klant te behouden. Meer nog, met slechts 5 % meer customer retention kan je winst zelfs met 25 tot 95 % groeien. Kortom, klantenbinding is makkelijker, goedkoper, winstgevender … Bron: Harvard Business Review, ‘The Value of Keeping the Right Customers’ van Amy Gallo. Vanuit strategisch oogpunt zijn het behoud van gewenste klanten en een grotere klantenbinding dan ook cruciale succesfactoren voor je reisonderneming. De belangrijkste redenen: •

Investeren in excellente klantenservice en klanttevredenheid kan goedkoper dan de werving van onbekende klanten.

•

Het verhogen van de klantenbinding verhoogt de kans dat klanten trouwe, terugkerende klanten worden die je winst enorm kunnen verhogen.

•

Heb je als bedrijf al een klantenrelatie opgebouwd gebaseerd op vertrouwen en tevredenheid over je dienst product? Dan wordt cross-selling makkelijker, en liggen er bovendien nog vaak vrij makkelijke upsellingopportuniteiten voor het rapen. Tevreden klanten leiden vaak ook tot nieuwe klanten door aanbevelingen die ze aan familie en/of kennissen doen. Want mond-aan-mondreclame is toch veruit de meest geloofwaardige vorm van reclame. En die moet je verdienen door goed werk te leveren én regelmatig naar je klanten te communiceren. Bij terugkerende tevreden klanten vergroot bovendien je gunfactor. Een grotere gunfactor maakt dat klanten je ook makkelijker kunnen vergeven wanneer eens iets niet loopt zoals het idealiter zou moeten lopen.

Tips om je klantenbinding te versterken Weet je van welke klanten je er graag meteen tien bij zou hebben? En waarom dat zo is? Wat soort reizen kopen ze bij jou? Welke winstmarge heb je hierop? Is dit voor jou een interessant type reizen om actief te promoten? Hoe vaak kopen ze opnieuw een vakantie bij jou? Kan je de frequentie nog verhogen door hen te inspireren? Communiceer je met deze klanten ook al los van een concrete reis? Om dat te kunnen doen, dien je uiteraard de juiste contactgegevens mét toestemming (GDPR-proof) te verzamelen en deze systematisch up-to-date te houden. Je hebt hiervoor niet per se een nieuw fancy CRM-systeem nodig. Al kan dat het natuurlijk wel makkelijker maken. Ook systemen die je dagelijks gebruikt helpen je wellicht al een eind op weg. Sowieso loont het om te investeren in een goede database om met bestaande klanten te kunnen communiceren. Dat verdient zichzelf meer dan terug. Als je naar klanten communiceert, doe dit dan optimaal. Je hoeft niet per se alle mogelijke on- en offline vormen van communicatie te gebruiken. Gebruik de kanalen waarin je sterk bent en die je klanten ook gebruiken. Durf te kiezen. En doe wat je doet goed. Vergeet daarbij zeker niet een van je meest unieke troeven uit te spelen: écht persoonlijke kennis van je klant door persoonlijk contact. Communiceren betekent niet per se dat je altijd promoties moet verspreiden. Integendeel. Laat ook eens van je horen wanneer een klant verjaart of iets anders te vieren heeft. Of wanneer zich mogelijk problemen gaan voordoen. Dan neem je ongetwijfeld proactief contact op om deze zo persoonlijk mogelijk op te lossen. Volg je ook nadien nog eens persoonlijk op om te horen hoe het verder met de vakantie is verlopen?

C O L U M N

Sowieso kan het om meerdere redenen interessant zijn om systematisch feedback te vragen. Het helpt je ten eerste een beter inzicht te krijgen op mogelijke aandachtspunten waarmee je jouw service nog kan verbeteren. Positieve reviews kan je ook delen en gebruiken om je klantenbinding te vergroten.

Wacht dus niet af tot een klant op de proppen komt. Maar contacteer je klant op het juiste moment met de juiste content. Is je klant bijvoorbeeld een liefhebber van zonvakanties? Zorg dan dat hij de nieuwe vroegboekvoordelen niet mist zodra die uitkomen. Relevante content op het juiste moment genereert merkbaar de beste respons én is bovendien een interessante service die je klanten kan bieden.

Om je retentie te verhogen moet je ervoor proberen te zorgen dat klanten zo actief mogelijk zijn.

To do Op welke manier communiceer je al met je klanten los van concrete vakanties? Verspreid je af en toe inspiratie of aanbiedingen naar klanten? En hoe doe je dat? Persoonlijk, direct mailing per post, via sociale media, je website, newsletters, infoavonden …? In welke mate stem je de inhoud van je communicatie ook af op het reisgedrag van jouw klanten? Hoe regelmatig update je jouw klantenbestand voor marketingdoeleinden? Communiceer je ook met klanten wanneer ze terug zijn van vakantie? Hoe doe je aan klantenbinding als je bijvoorbeeld op studiereis gaat? Foto’s delen, een reisverslag maken voor je nieuwsbrief, een kaartje sturen met reisgroeten, er honderduit over vertellen bij een volgende gelegenheid … ?

Axel De Corte K O O M B A N A

B A Y

C O L U M N

32 32

E V A N E A N L Y T S S E I N

D E

K I J K E R

Analyse

Treinreizen: de toekomst om anders te reizen voor uw klanten? DO NOT TRAVEL! Het was een binnenkomer op het recentste en druk bijgewoonde BATM Educational Forum in het Crown Plaza Hotel in Zaventem. Deze was duidelijk bedoeld om de deelnemers even wakker te schudden en de aandacht erbij te houden. Vanuit dit “burning platform” - mensen gaan vaak pas voor verandering wanneer het hen raakt of pijn doet – werden een aantal boeiende sprekers en debat te berde gebracht die met een duidelijk doel voor ogen, het realistisch halen van de doelstellingen die werden overeengekomen tijdens de COP26 met de “Declaration of Glasgow” richting een zero emmission in 2050. Deze zijn helder, tegen 2030 zouden we de uitstoot van broeikasgassen met 50% moeten reduceren om dan finaal in 2050 geen uitstoot meer te hebben. Paul Peeters, Professor Duurzaam Transport en Toerisme van de Universiteit van Breda, opende meteen daarna met “There is a future for tourism, Hell Yes!”.

“The Age of the Stupid” een film uit 2009 met Peter William Postlethwaite portretteerde een man die in 2055 alleen op de wereld was en zich de vraag stelt waarom we niets aan de klimaatverandering gedaan hebben wanneer we er nog de kans toe hadden. De ene zou nu inderdaad extreem gaan en zeggen, reis niet meer! Daarmee zou het spreekwoordelijke kind met het badwater weggegooid worden want toerisme heeft wel degelijk een belangrijke economische en maatschappelijke meerwaarde. Andere reageren makkelijk met – kijk er de populaire sociale media maar op na - wat kunnen we in godsnaam als Europa alleen betekenen. Denk dan aan het bekende vlindereffect en het mooie gezegde: als iedereen voor zijn eigen deur veegt raken we al heel ver. Er zijn dus wel degelijk oplossingen. Vanuit de Travel Foundation bestaat er een plan dat het Tourism Decarbonization Scenario heet. Professor Paul Peeters voegde hier zijn studie van de Universiteit van Breda aan toe en zij creëerden de GTTMdyn-simulatie. Aangezien in de

A N A L Y S E

sector de urgentie om te ageren wel gevoeld werd en er op verschillende vlakken kleine stappen gezet werden, maar een overzicht van effectieve maatregelen op wereldniveau ontbraken was het tijd om hier antwoord op te geven. De studie stelt verder het ontwikkelen van de sector centraal en geeft concreet aan, op basis van een BAUscenario (Business As Usual) wat de consequenties zijn als we niet reageren versus een ZET-scenario waarbij we naar een Zero Emission Tourism gaan. Ze geeft duidelijk aan welke wegen de toeristische sector kan bewandelen en wat daar de implicaties van zijn voor de sector. Naast de studie is er dus zoals aangegeven de tool waarbij de sector op een positieve manier betrokken wordt en zo tot actie wordt aangezet. Uiteraard zijn er ook aanbevelingen voor bedrijven en beleidsmakers op Europees niveau en Internationaal niveau. Het boeiende aan de studie is dat in het tweede deel ervan 40 concrete acties en maatregelen ter vermindering van de impact in een simulatie worden geëvalueerd. Hier komt het GTTMdyn simulatiemodel mee in het spel. Het laat op wereldschaal zien wat de impact is van de verschillende maatregelen op vlak van uitstoot, toerisme, transport, economie evenals gedrag. Hieruit vloeit dan een deel waar de impact van de diverse acties worden geanalyseerd en de voorwaarden die nodig zijn om deze mix van acties uit te voeren. Het is een duidelijk en, en, en-verhaal. Het handelt over het inzetten van technologische vooruitgang, business-innovatie, gedragsveranderingen, noodzakelijke investeringen, enzovoort.

De studie maakt enkele belangrijke conclusies: 1.

Het puur bijdragen aan de vermindering van de uitstoot is uiteraard een stap die belangrijk is en bijdraagt, echter, het is onvoldoende om de doelstellingen te halen.

Maatregelen waar overheden graag naar grijpen zoals het extra belasten van bijvoorbeeld vluchten zullen slechts een tijdelijk effect hebben, waarbij er een tijdelijke daling van de uitstoot zal waargenomen worden, maar waarbij het doel niet bereikt wordt.

De elektrificatie en verder werken aan efficiëntie komt te laat om de doelstellingen te halen.

Het gebruik van SAF (Sustainable Aviation Fuel), zowel biologische als synthetische zal zeker zijn effect hebben aangezien deze efficiënter is dan pure compensatie van CO2. Ze zijn vandaag echter nog schaars en bijzonder duur (4 tot 5 keer zo duur in vergelijking met de gewone kerosine).

•

Nota: We weten uit de interventie van Frederic Deschamps (Brussels Airlines) tijdens het BTC-event van 18 september 2023 en uit de gesprekken met hem en Gunther Hofman van TUI naar aanleiding van het artikel in deze Hoogvlieger dat de impact hiervan op de prijzen van luchtvaarttickets niet gering zal zijn. Binnen 12 maanden moeten alle luchtvaartmaatschappijen minimaal 2% SAF’s gebruiken wat uiteraard meteen de prijszetting op basis van de aankoopkost van de brandstof zal beïnvloeden.

A N A L Y S E

Wat zijn dan onder andere zaken waar de reissector een actieve rol in kan spelen?

landen als Zwitserland, Italië, Oostenrijk, Tsjechië en Hongarije hebben ze ondertussen ook het grootste deel van het aanbod aan treinreizen ter beschikking. Binnen korte termijn wil men ook toegang bieden tot het aanbod van Spanje, Polen en Groot-Brittannië zodanig dat het gros van het treinaanbod binnen Europa via één platform toegankelijk wordt voor iedere professional.

We geven graag enkele concrete voorbeelden: 1.

Reizigers meer gericht sturen naar shorthaul reizen waar mogelijk alternatieven voor het vliegtuig bestaan.

Van hieruit gericht sturen naar andere vervoersmodi zoals bijvoorbeeld de trein.

Het ontwikkelen van net zero reizen en ervaringen voor de reizigers.

Het actief promoten van duurzamere vormen van vervoer.

De uitdagingen werden zeker belicht. Denken we maar aan de complexiteit van het EU-spoornetwerk en de verschillende EU-reguleringen (OSDM, MDMS, CER, enz...) die het niet steeds eenvoudig maken of die blijven haperen door een twijfelende overheid en de toegankelijkheid en veiligheid van de stations en stationsbuurten. De focus lag echter op de opportuniteiten. De trein staat vandaag meer en meer voor keuze en flexibiliteit. Uit gegevens van NMBS Internationaal blijkt dat 45% van de vluchten binnen Europa minder dan 500 km bedraagt. Voor deze afstanden kunnen treinen vaak concurreren met, zo niet overtreffen, vliegtuigen in totale reistijd. Het toenemende aanbod van low-cost hogesnelheidstreinen biedt reisprofessionals de kans om snelle, comfortabele en betaalbare opties aan hun klanten voor te stellen.

Sturen naar de-carbonisatie en dus indien de reiziger vliegt, opteren voor tickets waar SAF gebruikt wordt.

Het volledige rapport kan je vinden op www.thetravelfoundation.org.uk/envision2030 De tweede keynote werd gebracht door benerail. Dit B2B-platform voor het reserveren van internationale trein tickets beoogt een volledige dekking van Europa. Vandaag dekken ze reeds volledig België, Luxemburg, Frankrijk, Nederland, Duitsland en Denemarken volledig af. Voor

Met de verdere uitbreiding van het Hogesnelheidsnetwerk, extra Intercity treinen tussen bijvoorbeeld Brussel en Amsterdam, Rotterdam, een

Arrive at hotel

Disembark Get luggage Leave airport

Board

Checkin

Arrival at airport

Leave home

Train travel earns you money Timeline for BrusselsMadrid by air and train. Air travel 11:00

13:00

15:00

17:00

19:00 Arr. Barcelona Dep. Barcelona

09:00

Arr. Valence Dep. Valence

07:00

21:00

23:00 Arr. Madrid Arrive at hotel

Leave home Dep. Bxl Midi

Train travel Productive Air Productive Rail Leisure Rail

A N A L Y S E

uitbreiding van het aanbod IC-treinen naar Duitsland wordt de keuze en dus flexibiliteit groter. Daarnaast is er ook de ontwikkeling van de Nightjets, de nachttreinen die bestemmingen als Berlijn, Wenen en binnenkort Praag dichterbij brengen waardoor het aanbod nog uitgebreider een aantrekkelijker wordt. Er werden ook suggesties gebracht met het oog op zakenreizen en het mogelijk aanpassen van de bedrijfspolitiek betreffende reizen, waarbij men meer rekening zou gaan houden met reistijd en productiviteit. Ook hier heb je als reisprofessional invloed op. Wanneer je zakenreizen vastlegt zijn er ondertussen zeker enkele handige tools die jou kunnen helpen om dit geheel voor jouw klant te optimaliseren. Op suggestie van Professor Paul keken we onder andere naar Convien.com, een handige tool om vergaderingen op een ideale manier te plannen met zo weinig mogelijk uitstoot. Op basis van de woon- en vertrekplaats van de deelnemers en enkele mogelijke data om de vergadering te houden zoekt de tool de ideale meeting locatie. Er zijn dus heel wat opportuniteiten die we zeker binnen Europa moeten grijpen. We staan aan de vooravond van een revolutie in vervoer. Voor Europa dat zich als continent inzet voor ecologische duurzaamheid en een groenere toekomst, is de trein snel uitgegroeid tot het vervoermiddel met het meeste groeipotentieel bij uitstek. In het steeds veranderende landschap van de reisindustrie wordt treinreizen snel een onmisbare optie voor reisprofessionals en hun klanten. Milieubewustzijn is een groeiende trend onder reizigers. Door treinreizen in het aanbod op te nemen, kan je een verminderde ecologische voetafdruk als verkoopargument gebruiken. Treinen hebben een aanzienlijk lagere CO2-uitstoot per passagier per

kilometer in vergelijking met vliegtuigen en zijn vooral op korte tot middellange afstanden een valabel alternatief. Vandaag zijn er reeds VVR-leden die hier actief op inspelen. De niche reisorganisatie Ergens Onderweg, een pionier op vlak van treinreizen speelt sedert 2021 succesvol in op deze trend. Ze richten zich exclusief op treinpakketreizen, variërend van citytrips tot rondreizen en uiteraard volledig op maat uitgewerkte reizen. Hun aanbod benadrukt het belang van ‘slow travel’, een niche die steeds meer reizigers aantrekt die diepere en authentiekere ervaringen zoeken. Het opnemen van treinreizen in jouw portfolio is niet alleen een strategische zet om aan de vraag van klanten te voldoen, maar het positioneert jouw bedrijf ook als vooruitstrevend en milieubewust. Met een groeiend netwerk van routes en diensten binnen Europa bieden treinen een aantrekkelijk alternatief voor andere vervoersmodi, zowel in termen van ervaring als duurzaamheid. Tot slot verwijzen we graag nog eens naar het rapport www.thetravelfoundation.org.uk/envision2030 dat aanzet tot het ondertekenen van de Glasgow Declaration. We moedigen je dan ook aan om dit zeker te overwegen. Begin echter al met enkele basisstappen zoals ons VVR e-book met betrekking tot duurzaamheid, het behalen van het CERTA-label en CERTA-Green-label. Wens je meer te weten over hoe je treinreizen kan in je reisaanbod kan opnemen? De Belgian Travel Academy organiseert hiervoor regelmatig opleidingen in samenwerking met NMBS International en Veerle, zaakvoerdster van Ergens Onderweg. Hou de opleidingskalender zeker in de gaten via www.belgian-travel-academy.be/nl/opleidingen en schrijf je in.

A N A L Y S E

B V ’ S

E N

H U N

R E I S P E R I K E L E N

Steven Decraene

‘Een anglofiel die inmiddels compleet verknocht is aan de Latijnse ziel’

B V ’ S

“V

an jongs af aan was ik vatbaar voor het Kuifje-gevoel”, benadrukt VRT-journalist en Stasegemnaar Steven Decraene (47), die de jongste jaren met een nadrukkelijk enthousiasme verslag uitbrengt van het wel en wee van de Franse samenleving in het algemeen en de tumultueuze gebeurtenissen in Parijs in het bijzonder. “Ik droomde er altijd van om zoals Kuifje de wereld af te reizen en present te zijn waar er iets gebeurt, de dingen te zien en te ontdekken en daarvan verslag te kunnen uitbrengen naar het thuisfront.” Na zijn studies Germaanse Filologie en een extra jaar journalistiek mocht hij in 1999 aan de slag voor het nieuws van WTV dat toen nog geleid werd door Johan Persyn. “We hadden toen de ambitie om CNN van de regio te worden”, verduidelijkt Steven Decraene, “waarbij een snelle, adequate en correcte verslaggeving hoog in het vaandel stond. Ik werkte in de sport- en de algemene verslaggeving. Na twee maanden kreeg ik echter een telefoontje van Fernand Van Oostende van VTM/Het Laatste Nieuws of ik misschien de overstap zou overwegen. Het was een van de eigenaardigste sollicitatiegesprekken uit mijn hele loopbaan, maar ik kreeg de job.”

E N

H U N

R E I S P E R I K E L E N

wat er toch voor zorgde dat ‘La douce France’, zoals Charles Trenet het in 1943 voor het eerst zong, het land vandaag per momenten toch een heel andere aanblik kreeg.” Toerisme en terrorisme “Tussen mijn job in Frankrijk maakte ik af en toe tijd vrij om de wereld af te reizen. Enigszins tot mijn verrassing kreeg ik door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, zeg maar het State Department, de kans om gedurende vijf weken het Amerikaanse continent af te reizen. Dat was een hele eer en ik heb er flink wat opgestoken over democratie en rechtssystemen. In mijn andere buitenlandse reizen, die ik als freelancer in opdracht van enkele van de betere toeristische magazines mocht maken, reisde ik van Afghanistan tot Zimbabwe en van Vietnam tot Australië. Reizen voor toeristische tijdschriften zorgt voor een speciale toegevoegde waarde, want op die manier zie je een stuk van de wereld op een heel ander ritme. Eén van de lessen die ik daaruit geleerd heb is dat toerisme en terrorisme gelinkt zijn. Waar toerisme in de verdomhoek geraakt, borrelt het terrorisme naar boven en omgekeerd.” Business en amour

Van VTM naar VRT “Zeven jaar lang verzorgde ik voor VTM als reporter het algemene nieuws met o.m. veel luchtvaart want het was de tijd van het faillissement van Sabena en andere airlines die kopje onder gingen zoals CityBird, Virgin Express en Sobelair. In 2006 stapte ik over naar de VRT voor Ter Zake en het Journaal. Ik was weliswaar germanist, maar ze waren daar op zoek naar iemand die zich over Frankrijk wilde ontfermen. Ik ben in de buurt van de Franse grens opgegroeid en ik heb het gedaan en ik heb het geweten: Bataclan, de Gilets Jaunes, de dodelijke vrachtwagen in Nice, pensioenstakingen, bommeldingen, terreurdreigingen, leraren die vermoord worden, oeverloos vandalisme en zo meer,

“Ik heb ondertussen inderdaad mijn hart verloren aan Parijs, maar Frankrijk is veel meer dan dat. Ik heb er begin dit jaar een boek over geschreven. In mijn jongste boek, ‘En Route’ probeer ik een blik achter de schermen van het voor veel Belgen favoriete vakantieland te schetsen. De vraag kwam eigenlijk van de uitgever die zei dat naast Bart Van Loo en Johan Op de Beeck er nog plaats was voor een derde francofiel. Waardoor ik me graag als anglofiel met overtuiging en liefde verdiepte in een fascinerend land met eigenzinnige chauvinisten die de Belgen doorgaans uiteindelijk toch wel sympathiek vinden. Ik heb ook twee jaar veel vanuit Londen gewerkt en de verschillen met Parijs zijn legio. Londen is business

B V ’ S

E N

H U N

R E I S P E R I K E L E N

en Parijs is amour. Frankrijk is voor velen een onmogelijk land maar er is altijd een oplossing mogelijk. In Groot-Brittannië moet het allemaal renderen. In Frankrijk is winstbejag niet dé absolute drijfveer der dingen. Pas op, veel Fransen werken hard, maar ze willen er dan ook kunnen van profiteren.” Vakbonden en de Tour de France “Ik moet Frankrijk niet verkopen, maar ik wil graag inzicht verwerven in hoe de zaken lopen en groeien en soms misgroeien. Er is soms veel kritiek op de impact van de vakbonden. Procentueel zijn er echter in ons land meer mensen bij een vakbond aangesloten dan bij onze zuiderburen, maar de orde van grootte maakt hier het verschil. Bovendien zijn de Franse vakbonden ervan overtuigd dat, als een bedrijf winst maakt, zij daar ook mogen van profiteren. Bij ons gaan de winsten veelal naar de verdere uitbouw van het bedrijf, terwijl de Fransen – die weliswaar actiever en radicaler zijn - de winsten veel liever zien overvloeien naar een verhoging van de pensioenen. Vandaar de recente schermutselingen. Maar Frankrijk zou Frankrijk niet zijn als minstens drie vakbonden niet met een promotiewagen zouden kunnen meerijden in de Tour de France-karavaan…” Studiereizen zijn noodzakelijk “In mijn loopbaan heb ik vrijwel steeds vol interesse gekeken naar de evolutie van de reisindustrie. Het is een bijzonder interessante wereld, die echter soms wat te veel op zoek gaat naar nieuwe bestemmingen. De bekommernis is hier hoe de authenticiteit van landen kan behouden worden zonder ze door de druk van het toerisme te laten aantasten. Ik denk hier aan Venetië, Firenze, Honfleur, maar ook aan Brugge bijvoorbeeld. Een beslagen reisagent is voor de reisbeluste klant noch min noch meer een echte

goudmijn. Als er op reis iets misgaat, dan heb ik een bijzonder groot respect voor de reisagent, die zich dikwijls uit de naad werkt om veel reisperikelen drastisch in te perken of zuurbetaalde euro’s te recupereren. Vandaar ook dat ik jonge mensen in toerisme de raad zou willen meegeven om deel te nemen aan studiereizen, al worden die dan weer veel minder dan vroeger georganiseerd. Ervaring verwerven is echter onontbeerlijk om straks de potentiële klanten gegarandeerd een onvergetelijke vakantie te kunnen bezorgen. En vergeet niet dat je ook in Europa nog heel wat pareltjes kan ontdekken.” Olympische Spelen Parijs “Er is momenteel al veel te doen over de Olympische Spelen, die volgend jaar tijdens de zomer in Parijs worden gehouden. Ik zal er tussen eind juni en midden augustus vrijwel permanent aanwezig zijn en zowat dagelijks verslag uitbrengen van het reilen en zeilen van dit enorme evenement want er komt daar heel wat bij kijken, niet alleen hoe op piekmomenten 60.000 reizigers per uur via een paar metrostations moeten verwerkt worden, maar zeker ook hoe eventuele terreurdreigingen of dito aanslagen kordaat zullen moeten aangepakt en bij voorkeur verijdeld worden. De recente verslaggeving over de bedwantsenplaag is alvast geen reclame voor de lichtstad, gelukkig is de hysterie errond groter dan de bedreiging!” Vergeet je eigen land niet “In de komende jaren hoop ik nog een aantal Franse regio’s beter te leren kennen, zoals Bretagne, de Vogezen, de Landes. Internationaal wil ik zeker nog naar Colombia, Cambodja en ik zou dolgraag ooit nog ter plaatse in vervoering geraken van de charmes en de speciale sfeer van het Moskouse Rode Plein. Mijn

koffer met hemd, lange broek en reispas heb ik steeds binnen handbereik. Als we echter al de huidige ellende van de wereld bekijken, lijkt het wel dat een en ander weinig perspectief biedt om je als reiziger vandaag nog goed in je vel te voelen. Laat hoe dan ook de huidige terreur je verdere leven niet bepalen. Hier ligt dan weer een extra rol voor de reisindustrie die wat meer kan inzetten op ‘slow tourism’, met kortbijvakanties want wat is er mis met een wandeling door het Zoniënwoud, een terrasje in Deauville of een fietstochtje rond het Veerse Meer. In dit verband wil ik een lans breken voor TF1 bijvoorbeeld die als professionele nieuwszender ook oog heeft voor cultuur en toerisme in eigen land. Een keuze die ook bij de VRT niet zou misstaan…” Tekst: Yves Slabbinck Foto’s: VRT en Steven Decraene

Laat hoe dan ook de huidige terreur niet je verdere leven bepalen!

E V E N T S

I N

D E

K I J K E R

Events in M-Eat & Greet In september hielden we onze eerste M-Eat & Greet na de zomer. Tijdens onze M-Eat & Greet afspraken nodigen we onze leden uit voor een diner of lunch waarbij we meegeven met wat VVR vandaag de dag allemaal bezig is en wat onze plannen voor de nabije toekomst zijn. Tijdens deze sessies luisteren we graag naar jullie noden en bekommernissen om zo verdere acties te kunnen ondernemen. Volgende reisprofessionals waren aanwezig tijdens de sessie te West-Vlaanderen: Ann Decoopman (Neptune Reizen), Carine Hoorne (Het Reiswinkeltje), Dona De Leenheer (Africadona), Frank Devos (Frank Devos Reizen), Ilse Portier (DB Travel), Jeroen Cauwelier (UniQuest), Joséphine Vankeirsbilck (Penta Reizen), Peter vander linden (High Tech Travel), Stijn Maveau (Journeys), Vicky Vienne (Reizen Decavele-Toye), Griet Breyne (Exclusief Reizen), Ruben Gryson (Exciting West), Tom Hoornaert (Vos Travel), Annelies Bossaert (Travelworld). Voor VVR waren Bart, Sebastien en Koen aanwezig.

Beach Clean Up Day Ook dit jaar namen we vanuit onze #ReisGerust #ReisBewust campagne deel aan de Beach Clean Up Day te Blankenberge. Dit jaar sloegen we de handen in elkaar met het team van Pitch Perfect. Dankzij onze partners Brussels Airport, Curaçao Tourist Board, Gorgonia Beach Resort, Hapag-Lloyd Cruises, Iberostar Hotels & Resorts, Live To Travel en Vakantie Expo konden we 2.000 Euro doneren aan Propere Strandlopers – een goed doel dat zich inzet voor het schoon houden van de stranden aan de Belgische kust. Samen haalden we die dag 1850 liter afval op.

E V E N T S

I N

D E

K I J K E R

de kijker Bestuursorgaan van VVR en VVRO Het Bestuursorgaan van zowel VVR als VVRO komen beiden minimaal 6 maal per jaar samen om het reilen en zeilen van de beide organisaties op te volgen. De bestuurders die door jullie verkozen worden op de Algemene Vergadering vertegenwoordigen jullie tijdens deze vergaderingen. Spreek ze dan ook gerust aan wanneer je met bepaalde hete hangijzers zou zitten of wanneer je punten hebt die volgens jou onderbelicht zouden zijn binnen het huidige beleidsplan. Uiteraard kan je ook steeds contact opnemen met het VVR-team.

A World For Travel – Sevilla A World For Travel, is het eerste internationale evenement dat alle actoren uit de reissector en beleidsmakers verenigt met focus op het werken aan het verdere herstel en de duurzame ontwikkeling van de reis- en toerismeactiviteiten. Met een volle agenda van debatten, boeiende internationale sprekers, duidelijke cases, uitwisselen en netwerken rond dit thema is al zijn facetten kan VVR dan ook niet anders dan hier jaarlijks aanwezig zijn. Dit jaar was Sevilla de gaststad. Belangrijke thema’s waren onder andere personeelsbeleid, AI, data-intelligence en uiteraard de ecologische voetafdruk.

D E

D R O O M V E R K O P E R S

De Droomverkopers Nota van de redactie: De teksten van De Droomverkopers vormen geen standpunt van de VVR en vallen dus niet onder de aansprakelijkheid van de VVR, noch van haar bestuur, noch van haar hoofdredacteur. De Droomverkopers geeft een eigenzinnige, scherpe en boeiende kijk op de geschiedenis van de reissector. Het is de auteur, Antoon Van Eeckhout, die terzake de volledige verantwoordelijkheid draagt voor zijn standpunten en visie.

D E

2006, januari, Airbus Airbus Industries lanceerde het grootste passagiersvliegtuig ter wereld, de Airbus 380, die in een full-economy versie meer dan 800 passagiers kan vervoeren. Het eerste toestel werd gebruikt door Singapore Airlines in oktober 2006. Het laatste toestel werd afgewerkt in maart 2021.

2006, januari, IATA De IATA schafte de voorwaarden inzake beroepskennis en ervaring, voor het bekomen van een IATA-licentie, af. Om een licentie te krijgen moest men dus geen gekwalificeerd personeel meer hebben, enkel financiële waarborgen en uiteraard een reisbureau-licentie. Hierover schreef UFTAA het volgende: This was one of the concessions given to the EC Commission as having strict criteria was seen restricting entry and thus anti-competitive and was therefore taken away from the new Resolution 818a Europe-Accredited Agents. Dit illustreert dat de Europese Commissie geen enkel belang meer hechtte aan competente beoefenaars van een beroep.

2006, 16 januari, Technisch comité (TC) Alfons Mouling, ambtshalve secretaris van het TC droeg zijn functie over aan Jos Vercruysse. Gunther Verwinnen vervoegde de cel reisbureaus bij Toerisme Vlaanderen. Toerisme Vlaanderen kende volgende vergunningen toe: cursief niet meer actief als reisbureau - * wordt VVR lid. (1023) Sylvie *Beernaert, Kortrijk. Sylvie (°1971) nam met succes het handelsfonds van haar vader, Frans (°1942, zie ook 06.05.1988) over. (6231) *Cruise Consulting Center bvba, Sint Lenaerts (2015: Brecht, 2019: Genk) werd gesticht op 22 mei 2003 door de Brit Ronny Broun en de Duitse Andre Böcker (°1968, belast met het dagelijks bestuur) die elkaar afwisselden als zaakvoerder. Men

D R O O M V E R K O P E R S

is gespecialiseerd in cruises als direct verkoper en GSA van rederijen. (6235) *Universal Travel n.v. Hoeilaart, werd gesticht op 24 november 2005 door Patrick Van den Bosch en Marina Marnef (bestuurder tot 2014) die Valerie Collinat (bachelor toerisme, °1978, ex Rosenbluth 2000-2004, ex American Express 2004-2005) belastten met het dagelijks bestuur. Op 1 december 2014 trad Jill Van den Bosch aan als bestuurder en bleef dit tot 1 april 2020. Toen werd zij vervangen door Marie Rose Godts. Men maakt deel uit van de Uniglobe groep. (6233) *Velvet Reizen bvba, Hulshout; werd gesticht op 14 november 2005 door Anja Huysmans (°Mechelen 1960, ex Omnium Tours 1994-2000, belast met het dagelijks bestuur tot 2010) en Stijn Muelders (°Lier 1983). In oktober 2008 stopte Huysmans met de eigen reisbureau-activiteiten en werd zelfstandig medewerkster bij Travel Experts.

2006, 2 februari, Mededinging De VVR en een aantal andere spelers uit de reissector waren het lijdend voorwerp van een huiszoeking uitgevoerd in opdracht van de mededingingsautoriteiten. Niet minder dan vijf ernstig kijkende ambtenaren stonden te 0900h stipt voor onze deur en verspreidden zich onmiddellijk over onze kantoren. Zij waren karig met uitleg maar aangezien wij over honderden dossiers beschikken waren zij wel verplicht enige duiding te geven zodat wij hen konden helpen bij hun moeilijke taak. Uiteindelijk bleek dat het onderzoek vooral was gericht op afspraken (kartelvorming) tussen de twee grote touroperators. Niet verwonderlijk aangezien Jetair (later TUI) en Thomas Cook door hun kapitaalsstructuur, attitudes en bedrijfspolitiek hiervoor regelmatig aanleiding gaven. Bijzondere belangstelling hadden onze bezoekers voor de samenwerkingsvoorwaarden tussen touroperators en reisbemiddelaars. Uiteraard is dit een onderwerp waarover wij hen niet alleen veel konden vertellen maar ook deskundig waren.

D E

D R O O M V E R K O P E R S

Rekening houdend met de enorme machtsontplooiing (meer dan 50 ambtenaren op verschillende plaatsen) was dit onderzoek door de sector wel ernstig te nemen. Later is gebleken dat dit is gebeurd ingevolge een klacht van Testaankoop. Na vijftien jaar werd het “zonder gevolg” geklasseerd.

2006, 16 januari, Technisch comité (TC) Linda Engelbos vervoegde de cel reisbureaus bij Toerisme Vlaanderen die volgende vergunningen toekende: cursief niet meer actief als reisbureau - * wordt VVR lid – (*) was ooit lid.

2006, 22 februari, verzekeringen Het Federaal parlement keurde een nieuwe wet goed die de wet op de landverzekeringsovereenkomst (1992) en de wet betreffende de verzekeringsbemiddeling en de distributie van verzekeringen (1995) aantastte. Bedoeling was de Belgische wetgeving aan te sluiten bij de Europees rechtelijke bepalingen. Belangrijk voor de reisbureaus was dat er voor de verkoop van reisverzekeringen geen inschrijving meer bij het CBFA vereist was. Reisagenten zouden alleen voor het uitschrijven van polissen met een jaarlijkse premie van meer dan 500 € een inschrijving nodig hebben.

(6239) (*) Incentive Planners bvba, Herne, werd gesticht op 6 december 2005 door Christophe De Stoop (°Sint Martens Lennik 1970, ex International Incentive Partners). Het lidmaatschap van de VVR werd in 2012 opgezegd. De reisbureau-erkenning werd in 2021 ingeleverd maar in 2022 opnieuw bekomen.

2006, 23 februari, VVR raad van bestuur (RVB)

(6241) The Outsider cvba, Kluisbergen, werd op 10 december 1987 opgericht als eetgelegenheid. Bij het aanvragen van de vergunning waren Hendrik Vandemarliere (bachelor toerisme, °1964, ex Transmontana 2003-2005, belast met het dagelijks bestuur), Steven Van Erps en Godelieve De Coàrte bestuurders. Later vervoegde Geert Uytenhoeven hen. De reisbureau-activiteit is bijkomstig. Men houdt zich vooral bezig met buitensport-activiteiten en catering.

2006, 17 maart, dossierkosten

(6247) *Toffe Tours n.v., Sint Niklaas (2010: Maldegem), werd gesticht op 17 augustus 2005 te Beveren-Waas door Martine Van Bogget (°1961) en Luc Reyniers (°1957, ex Van Bogget Reizen 19902005). Martine Van Bogget werd in maart 2006 reeds vervangen door Martine De Sloovere. Op 26 oktober 2012 werd het faillissement uitgesproken. (6237) *World Reflections bvba, Maasmechelen, werd opgericht op 13 januari 2006 door de Nederlander Wilhelmus Roumans (°Geul 1969) maar reeds op 29 januari 2010 vereffend nadat de reisbureauactiviteiten in februari 2008 waren stopgezet. Roumans was ook eigenaar geweest van Star Travel in Beek (1993-1998) en van Reisbureau Roumans eveneens in Beek (1998-2003).

De RVB aanvaardde volgende leden: (6231) Cruise Consulting, Brecht – (6239) Incentive Planners, Herne - (6235) Universal Travel, Hoeilaart – (6233) Velvet Reizen, Hulsthout – (6237) World Reflections, Maasmechelen.

Minister voor consumentenzaken, Freya Van den Bossche (°1975, SP) verspreidde volgend persbericht: (de cijfers in de tekst verwijzen naar onze commentaar). Op voorstel van minister Freya Van den Bossche keurde de ministerraad een Koninklijk Besluit (1) goed dat dossierkosten (2) bij de boeking van een reis wettelijk omkadert (3). Het KB is duidelijk: touroperators (4) en luchtvaartmaatschappijen (5) mogen geen dossierkosten vragen. Reisbureaus die in plaats van kant en klare trips vaak reizen op maat uittekenen en dus extra service leveren, mogen dat wel (6). Ze kunnen evenwel niet zomaar kiezen welke diensten betalend zijn. Die worden vastgelegd in een tarievenlijst. Vandaag is de prijszetting in de reissector niet transparant en duidelijk (7). Niet alleen rekenen steeds meer reisbureaus dossierkosten aan bij de boeking van een reis (8). Ook luchtvaartmaatschappijen en touroperators (9) doen het meer en meer, bijv. voor de reservering van een ticket of een reis uit een reisbrochure. Voor de consument is dat een behoorlijk vervelende situatie omdat hij zo de volledig prijs niet op voorhand kent. Zo betaalt hij meer dan voorzien en kan hij geen prijzen vergelijken (10).

D E

Deze onduidelijke situatie in de reissector sleept al jaren aan (11). De vorige minister van Economie, Charles Picqué, kondigde in 2002 een moratorium af. Concreet kwam er het op neer dat er geen controles meer werden uitgevoerd, tenzij op basis van klachten (12). Dit moratorium moest consumenten organisaties en de reissector om samen een oplossing uit te werken. Die oplossing is er evenwel nooit gekomen (13). Minister Van den Bossche heeft nu een voorstel klaar. Dit nieuwe KB komt zowel de consument als de sector ten goede (14). Door een duidelijke prijsaanduiding kent de consument voortaan vooraf de volledige prijs en kan hij dus prijzen onderling vergelijken. Voor de sector biedt dit KB juridische zekerheid en een groter vertrouwen van de consument. (15) Wat verandert er nu concreet? Touroperators en luchtvaartmaatschappijen mogen geen dossierkosten aanrekenen (zie nota 4 en 5). De Algemene Directie Controle en Bemiddeling ziet toe op de naleving ervan en zal waar nodig optreden. Reisbureaus kunnen wel extra kosten aanrekenen, mits ze ook extra diensten leveren. Extra diensten vergen immers ook meer werk voor reisbureaus. Een tarieflijst legt de diensten vast die betalend kunnen zijn. Het is een limitatieve lijst (16), reservatie, wijziging en annulatie (17) van een reis op maat, vervoer, logies, huur wagen of specifieke evenementen en excursies. Ook de kosten voor paspoort of visum en de levering aan huis van reisdocumenten zijn opgenomen in de lijst. Naast deze kosten kunnen geen extra kosten worden aangerekend aan de consument. Dit betekent dat reisbureaus niet langer kosten kunnen aanrekenen voor het louter openen van een dossier of voor het geven van informatie zonder dat er een contract is afgesloten (18). Evenmin kunnen reisbureaus kosten aanrekenen voor het boeken van een pakketreis. Minister Van den Bossche (19)

Commentaar VVR: (1) De officiële tekst van dit ontwerp KB is nog niet bekend. Sommige van onze bronnen beweren dat de tekst zelf in de ministerraad niet is voorgelegd en in elk geval niet is goedgekeurd door minister Sabine Laruelle die mee moet tekenen. Juristen stellen dat

D R O O M V E R K O P E R S

wat Van den Bossche wilt regelen niet per KB kan maar bij wet moet worden geregeld. (2) De minister en haar kabinetsleden hebben nog niet ontdekt of willen niet ontdekken dat er in de praktijk niet alleen dossierkosten, maar ook service fees en bijkomende kosten bestaan. Al deze begrippen worden hopeloos verward.

Voor wie het nog niet zou weten : Dossierkost: is een vast recht voor het openen en bijhouden van een dossier. De reisbemiddelaar beslist, in afspraak met de klant, of hij het al dan niet toepast. Het is gebruikelijk dat vaste klanten of klanten die dure dossiers boeken, worden vrijgesteld van deze dossierkost. Het is echter vanzelfsprekend dat bijv. een klant die op het laatste ogenblik een pakketreis komt boeken, waar bijna alles is volgeboekt, aan de reisbemiddelaar een dossierkost moet betalen voor het, soms urenlange opzoekingwerk. Service Fee: de winstmarge van de reisbemiddelaar indien de commissie van de leverancier onbestaand of ontoereikend is. Bijkomende kost: een kost die een reisbemiddelaar of reisorganisator maakt op uitdrukkelijk verzoek van de klant. Bijv. : het aanvragen van een visum, het afleveren van reisdocumenten, enz. (3) Bravo mevrouw de minister. Op deze wijze erkent u dat de reisagent wel degelijk het recht heeft dossieren andere kosten te vragen. (4) De eeuwige verwarring: touroperator/ reisorganisator, slaat ook hier weer toe! Mevrouw Van den Bossche en haar kabinet; kennen blijkbaar het verschil niet! Uiteraard mogen touroperators/ reisorganisatoren, behalve voor reizen op maat, geen dossierkosten vragen. Zij kunnen immers al hun kosten in hun eind (brochure) prijs berekenen. (5) Luchtvaartmaatschappijen die samenwerken met reisbureaus MOETEN dossierkosten aanrekenen. Dit werd trouwens door het Deense Hooggerechtshof bevolen! Zo niet treedt concurrentie-vervalsing op! Is het in het belang van de consument dat vliegtickets alleen nog door luchtvaartmaatschappijen worden

D E

D R O O M V E R K O P E R S

verkocht? De Belgische overheid is alleen bevoegd voor luchtvaartmaatschappijen die in België zijn gevestigd ! (6) Een reisbureau dat een “reis op maat” produceert valt onder hetzelfde regime als de touroperator, hij wordt dus reisorganisator. Zijn eindprijs moet “alles inbegrepen” zijn. Uiteraard mag hij nog steeds de “echte” dossierkosten rekenen (zie bepaling). (7) Het is niet omdat de minister of haar kabinetsleden (die zelden beroep doen op een reisbureau!) de prijszetting niet transparant en duidelijk vinden, dit ook zo zou zijn. (8) Uiteraard rekenen reisbureaus frequent dossierkosten aan. Zowel de verkoopprijs als de marges gaan immers steeds maar omlaag. Overigens is het duidelijk dat door het aanrekenen van dossierkosten de financiële toestand van de KMO-reisbureaus is verbeterd. Het aantal faillissementen is dan ook merkelijk gedaald. Of wil Mevrouw Van den Bossche en haar kabinetsleden het monopolie van de grote reisondernemingen nog versterken ? (9) Voor luchtvaartmaatschappijen klopt dit, voor touroperators/ reisorganisatoren niet. Overigens vragen wij ons af hoe Mevrouw Van den Bossche de luchtvaartmaatschappijen zal vatten, aangezien deze NIET onder de reiscontractenwet vallen. (10) Dit is NIET correct. De consument kent de volledige prijs WEL, tenminste de verstandige consument die beroep doet op een reisbureau en een bestelbon tekent ! (11) Dat deze toestand al jaren aansleept is niet de fout van de reissector. Wel van Testaankoop die het dossier opnieuw, oprakelt.

organisaties) als de Hoge Raad voor het Zelfstandig Ondernemen als ALLE deskundigen waren van mening dat dossierkosten wettelijk zijn. Alleen Testaankoop lag voortdurend dwars. (14) Er worden zo een 3,5 miljoen pakketreizen verkocht in België. Dit vertegenwoordigt 1,7 miljoen dossiers. In de veronderstelling dat op de helft ervan een dossierkost van 10 € wordt gerekend dan “pakt” minister Van den Bossche (of Testaankoop) de sector voor zo een slordige 17 miljoen €. Dank je wel, Freya …. (15) Juridische zekerheid voor de sector was er al lang! Alle verstandige juristen (Mevrouw Van den Bossche is geen jurist!) waren het er over eens dat het “contract tot reisbemiddeling” het aanrekenen van dossierkosten toelaat. (16) Hoe kan een kabinet, dat uitblinkt in gebrek aan deskundigheid inzake de reissector nu bepalen welke diensten een reisbureau kan leveren. Een studie in Duitsland ontdekte er 150! (17) “Annulatie” bestaat niet in het Nederlands, het is “annulering”. Dus ook inzake kennis van het Nederlands blunderen Van den Bossche en haar kabinetsleden ! (18) Volgens Van den Bossche en haar kabinet moet een reisagent informatie verzamelen en geven, brochures opsturen, uurregelingen opzoeken, offertes maken, enz. maar als de klant zegt: “dank u wel, nu ga ik (met korting) boeken bij de mutualiteit”; mag hij geen kosten aanrekenen! Zal Van den Bossche dan ook advocaten verbieden om een ereloonnota te sturen als zij niet kunnen dagvaarden?

(12) Het aantal klachten was beperkt en werd vooral geprovoceerd door Testaankoop. Tot op heden is er geen enkele gerechtelijke uitspraak die het standpunt van de minister bevestigde.

(19) Wetende dat een deel van haar kabinet bestaat uit figuren afkomstig van Testaankoop, gaat het hier duidelijk om een afrekening tussen Testaankoop en de reissector, waar Mevrouw de minister wordt voor misbruikt.

(13) De oplossing was er WEL. Zowel de Hoge Raad van het Verbruik (behalve de afgevaardigden van de consumenten-

NOTA: Dit Koninklijk Besluit is er nooit gekomen maar het probleem is, dank zij Testaankoop, nog altijd actueel.

Opleidingen voor Reisprofessionals belgian-travel-academy.be

Answer the call of New York

De Hoogvlieger N°267

Articles inside

Editorial